Tại sao ung thư gan thường gặp ở nam nhiều hơn ở nữ?

Thống kê của Tổ chức Ung thư Toàn cầu Globocan 2018, trên thế giới mỗi năm có khoảng 841.000 ca mắc ung thư gan và 781.000 người tử vong vì căn bệnh này. Tại Việt Nam, ung thư gan đứng đầu trong các loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới và thứ 5 ở nữ giới với số ca mắc năm 2018 là 25.335 ca. Vậy tại sao ung thư gan ở nam thường gặp nhiều hơn ở nữ?


Nam giới bị ung thư gan nhiều hơn nữ giới do đâu?

Ung thư gan là sự tăng trưởng và phát triển không kiểm soát của các tế bào ung thư tại gan. Người mắc bệnh ung thư dẫn đến suy gan, suy thận, di căn đến các bộ phận khác trong cơ thể và dẫn đến tử vong.
 
Theo GS Nguyễn Khánh Trạch, dưới tác động của các tác nhân gây hại như rượu bia, thuốc lá, virus viêm gan, rượu bia, thực phẩm bẩn, thuốc điều trị… tấn công trong thời gian dài làm tế bào Kupffer hoạt động quá mức và sản sinh ra các chất gây viêm như Leucotrien, Interleukin, TNF-α, TGF-ß… đặc biệt là TGF-ß yếu tố kích hoạt tế bào hình sao sản sinh mô sợi, làm thay đổi hoàn toàn cấu trúc của gan, dẫn đến xơ gan và tiến triển thành ung thư gan.
Mặc khác, chính các chất gây viêm làm tăng tình trạng chết tự nhiên của các tế bào gan, đồng thời kích hoạt tăng sinh tế bào gan mới. Khi tế bào gan chết hàng loạt sẽ đẩy cao nguy cơ đột biến tự phát dẫn đến ung thư gan.
 
Nam giới thường có thói quen uống rượu bia, thuốc lá nhiều hơn, điều này giải thích được tại sao ung thư gan ở nam cao hơn ở nữ, thậm chí cao hơn gấp 3 lần so với nữ giới. Cụ thể những yếu tố làm tăng khả năng mắc ung thư gan ở nam giới chính là:

1. Rượu bia

Hiện nay tỷ lệ uống rượu, bia tại Việt Nam ở mức nguy hại, trong đó 44,2% nam giới, 1,2% nữ giới và phải đối diện với hàng loạt các bệnh về gan, nổi bật là ung thư gan. Cụ thể, chất cồn và độc tố trong rượu bia sẽ làm tổn thương và hủy hoại các tế bào gan. Qua thời gian, tế bào gan thoái hóa mỡ, tổ chức xơ phát triển dẫn đến xơ gan. Giai đoạn bệnh tiến triển từ xơ gan sang ung thư gan rất nhanh nếu không được kiểm soát chặt chẽ.
 
ung thư gan ở nam giới
 
Lạm dụng rượu bia là tác nhân chính làm tỷ lệ nam giới mắc các bệnh lý ở gan, đặc biệt là ung thư gan

2. Hút thuốc lá

Theo Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học Quốc gia (Hoa Kỳ) (NCBI), hút thuốc lá làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh ung thư gan. Khói thuốc lá không tác động trực tiếp tới gan mà gián tiếp làm tổn hại cơ quan này. Cụ thể, chất độc trong khói thuốc lá làm mất cân bằng oxy hóa ở gan, làm tăng quá trình tổn thương các tế bào gan và xơ gan. Ngoài ra, hút thuốc còn làm tăng sản xuất các cytokine tiền viêm (IL-1, IL-6 và TNF-α) có liên quan đến tổn thương tế bào gan. 
 
Đặc biệt, N-Nitrosodiethylamine - chất độc có trong thuốc lá là tác nhân gây ra các khối u ở gan. Thành phần asen trong khói thuốc hít vào cũng làm tăng nguy cơ phát triển ung thư gan. Tỷ lệ nam giới hút thuốc lá cao gấp nhiều lần so với nữ giới, điều này cũng lý giải tại sao ung thư gan ở nam cao hơn.

3. Do virus viêm gan B

Viêm gan B là nguyên nhân gây ra hơn 80% các bệnh về gan, xơ gan và đặc biệt là ung thư gan. Người nhiễm virus viêm gan có nguy cơ mắc ung thư gan cao gấp 200 lần so với người bình thường. Điều đáng nói, virus viêm gan B dễ lây lan trong cộng đồng và ít triệu chứng, nên nếu không nhận biết người bệnh nhiễm viêm gan B có thể “sống chung” với virus cả đời. Đến khi bệnh phát ra thì đã muộn. Do đó, mỗi người cần nâng cao ý thức tiêm ngừa vắc-xin viêm gan B cũng như thăm khám sức khỏe định kỳ để phòng bệnh tốt nhất.

4. Thực phẩm bẩn

Hiện nay thực phẩm bẩn có chứa chất bảo quản, tồn dư thuốc bảo vệ thực vật hay chứa nhiều phẩm màu tràn lan, ngoài ra nam giới thường xuyên ăn uống, nhậu nhẹt ở những hàng quán kém vệ sinh, chế biến thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng, sơ chế không đúng cách... là tác nhân gây hại cho gan. Đặc biệt, các loại thực phẩm không được bảo quản tốt, dự trữ trong môi trường nóng và ẩm dễ sinh nấm, mốc. Một số loại nấm có khả năng sản sinh ra Aflatoxin – chất có khả năng gây ung thư gan.
 
Chưa kể đến, nam giới thường có thói quen sinh hoạt thiếu khoa học như thức khuya, ít uống nước, cũng ảnh hưởng đến sức khỏe của gan. Cùng với đó là tâm lý chủ quan, lơ là với các triệu chứng hoặc không kiểm tra sức khỏe định kỳ khiến các bệnh ở gan có điều kiện tiến triển và gây nhiều biến chứng nguy hiểm.

5. Tiếp xúc chất độc hóa học

Tỷ lệ ung thư ở nam giới gia tăng ở những đối tượng làm việc trong môi trường có chứa nhiều độc tính cho gan như phòng thí nghiệm, thử nghiệm hạt nhân… hay môi trường làm việc chứa nhiều Dioxin – yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan do hậu quả của chiến tranh hóa học để lại.

Phòng tránh ung thư gan hiệu quả từ giải pháp khoa học

Để hạn chế nguy cơ mắc ung thư gan, mỗi người nên tự trang bị các kiến thức căn bản về bệnh và thực hiện các biện pháp dự phòng cần thiết như:

- Hạn chế rượu bia, từ bỏ thuốc lá

Rượu bia, thuốc lá không chỉ là tác nhân chính gây ung thư gan ở nam giới mà còn là “kẻ thù” đầu độc và gây tổn hại hầu hết các cơ quan nội tạng trong cơ thể. Do đó, dùng rượu bia ở mức độ cho phép là các thiết thực để phòng ngừa ung thư gan và bảo vệ sức khỏe.
 
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo, người trưởng thành chỉ nên dùng mỗi ngày khoảng 270ml bia hoặc 125ml rượu vang hoặc 25ml rượu mạnh. Nếu dùng quá mức này được coi là lạm dụng và gây ra nhiều tác hại nguy hiểm cho gan và các bộ phận khác của cơ thể. Nếu đang uống không kiểm soát thì cần phải dừng lại ngay trước khi quá muộn.
 
Ngoài ra, cần tuyệt đối cai thuốc lá để bảo vệ sức khỏe của gan nói riêng và sức khỏe tổng thể nói chung.

- Xây dựng lối sống lành mạnh

Dành nhiều thời gian cho cơ thể nghỉ ngơi, tránh làm việc quá sức, tránh thức khuya quá 23h, duy trì chế độ tập luyện thể dục thể thao 30 phút mỗi ngày, kiểm soát cân nặng để phòng chống các bệnh lý gan nhiễm mỡ, tiểu đường. Đồng thời, tránh các hóa chất như thuốc nhuộm, thuốc trừ sâu, diệt chuột… hay môi trường bị ô nhiễm có thể khiến gan làm việc vất vả và dễ nhiễm độc hơn.
 
Sử dụng thực phẩm tươi, có nguồn gốc rõ ràng, đặc biệt cần bổ sung các loại thức ăn có chứa nhiều chất xơ, vitamin, khoáng chất hỗ trợ cho quá trình chuyển hóa các chất của gan như: ăn nhiều trái cây (cam, bưởi, chuối, táo, dâu…), nhiều rau xanh, cá tươi, thịt nạc, ngũ cốc nguyên hạt... Hạn chế ăn các loại thức ăn chứa nhiều hóa chất, phẩm màu, thức ăn nhanh, nhiều dầu mỡ, đường, muối…
 
Ngoài ra, cần tiêm phòng vắc xin viêm gan B để hạn chế nguyên nhân ung thư gan và thăm khám định kỳ để tầm soát hiệu quả ung thư gan.
 
ngăn ngừa ung thư gan
 
Chủ động tiêm vắc xin viêm gan B đầy đủ để phòng ngừa bệnh tốt hơn
(Nguồn cung cấp: Trung tâm tiêm chủng vắc xin dành cho trẻ em và người lớn)
 

Kiểm soát hiệu quả hoạt động của tế bào Kupffer - Giải pháp khoa học được chuyên gia khuyên dùng

Nhờ vào cơ sở các phát hiện y học quan trọng về tế bào Kupffer ở gan, chúng sẽ trở nên mất kiểm soát và tiết ra nhiều chất gây viêm khi bị kích thích liên tục bởi các yếu tố độc hại, nên các nhà khoa học nhấn mạnh việc kiểm soát tế bào Kupffer trước sự tấn công thường xuyên của các yếu tố độc hại nội, ngoại sinh là mục tiêu mới trong phòng, trị các bệnh lý về gan, đặc biệt là ung thư gan ở nam giới.
 
Sau nhiều công trình nghiên cứu chuyên sâu, các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện được khả năng vượt trội của tinh chất Wasabia và S. Marianum giúp kiểm soát tế bào Kupffer hiệu quả, giảm các chất gây viêm TNF-α, TGF-β và Interleukin… điều này góp phần làm chậm quá trình viêm, tổn thương gan và giảm sản xuất các thành phần mô sợi nên tránh gan xơ hóa.
 
Ngoài ra, Wasabia và S. Marianum còn kích hoạt chất Nrf2 - yếu tố bảo vệ cơ thể quan trọng, thúc đẩy quá trình khử độc, có khả năng kháng ung thư trong đó có ung thư gan nhờ vào đặc tính vượt trội của hoạt chất Isothiocyanates. Đồng thời, bộ đôi tinh chất này kết hợp còn giúp bảo vệ gan và tái tạo các tế bào gan bị hư hại.
 
Bằng công nghệ tinh chiết đặc biệt, giúp giữ lại những thành phần quý giá nhất của 2 tinh chất Wasabia và S. Marianum các nhà khoa học Mỹ đã cho ra đời viên uống bổ gan Hewel với những ưu điểm vượt trội, là cách phòng ngừa ung thư gan và giúp bảo vệ gan tốt nhất.
Tố Y
Xem thêm
 

 


6 Dấu hiệu gan nhiễm độc cần biết sớm
Gan nhiễm độc và tổn thương lâu ngày không có giải pháp khắc phục sẽ tiến triển thành nhiều bệnh lý về gan nguy hiểm như viêm gan, xơ gan, ung thư gan… Do đó, nhận biết dấu hiệu, triệu chứng...
Chi tiết
Nóng trong người nổi mề đay và cách điều trị
Nóng trong người nổi mề đay khiến cơ thể ngứa ngáy, khó chịu ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt và tình trạng tái phát thường xuyên làm suy giảm chất lượng cuộc sống, công việc. Theo các chuyên...
Chi tiết
Nổi mụn, sạm da, vàng da có phải nóng gan không?
Nóng gan là thuật ngữ dân gian. Khi gan bị bệnh, cơ thể sẽ xuất hiện các triệu chứng như nổi mụn, sạm da, vàng da, cơ thể bứt rứt khó chịu… Theo y học hiện đại, nóng gan là tình trạng suy...
Chi tiết
Dấu hiệu nóng gan nổi mụn và cách điều trị
Theo kinh nghiệm dân gian, khi thấy nổi mụn thì nhiều người cho rằng do nóng gan. Quan điểm này đúng hay sao? Cùng Hewel soi xét kinh nghiệm dân gian dưới thấu kính khoa học hiện đại.
Chi tiết
Da khô ngứa, sạm mụn nhọt cảnh báo dấu hiệu của bệnh gan
Da khô ngứa, sạm mụn nhọt là một trong những dấu hiệu điển hình của bệnh gan, điều này xảy ra khi chức năng thải độc của gan suy giảm, khiến độc tố tích tụ và gây kích ứng da. Tình...
Chi tiết


hewel popup 2023