Tiêm phòng vaccine viêm gan B thôi vẫn chưa đủ

Khi tiêm phòng vaccine viêm gan B thì khả năng bảo vệ cơ thể sẽ rất cao. Nếu bạn tiêm đủ 3 mũi (ở người lớn), có đến 95% kháng thể sẽ được tạo ra để chống lại virus viêm gan. Mặc dù hiệu quả cao, vẫn còn 5% khả năng bị lây nhiễm qua các đường máu, tình dục… Hơn nữa, cũng có trường hợp, tiêm phòng vaccine viêm gan B trong giai đoạn viêm gan B đang ủ bệnh. Lúc này, vaccine tiêm phòng sẽ không còn giá trị.

 

Vì vậy, nếu đã tiêm ngừa viêm gan B bạn vẫn không nên lơ là bảo vệ cơ thể. Đặc biệt là khi tiếp xúc với các đồ vật có khả năng lây truyền máu từ người khác như kim tiêm, dao cạo râu, bàn chải, dụng cụ xăm hình…

 

Thời gian bảo vệ cơ thể sau khi tiêm ngừa đủ 3 mũi là khá lâu, 10-15 năm hoặc lâu hơn tuỳ từng cơ địa. Tuy nhiên, lượng kháng thể chống lại viêm gan B có thể suy giảm theo thời gian, vì vậy, bạn nên đến các cơ sở uy tín để kiểm tra và tiêm nhắc lại vào mỗi 5 năm/lần.

 

90% người lớn bị viêm gan B có thể tự loại bỏ virus viêm gan B ra khỏi cơ thể nhưng với trẻ sơ sinh, diễn biến bệnh hoàn toàn khác hẳn. Khoảng 90% số trẻ mới sinh bị nhiễm virus viêm gan trở thành người mang bệnh viêm gan B mạn tính sau này. Giai đoạn này kéo dài nhiều năm, có thể không có biểu hiện lâm sàng. Cuối cùng, dẫn tới những hậu quả nghiêm trọng như xơ gan cổ trướng, xuất huyết đường tiêu hóa do vỡ mạch máu bị giãn, ung thư gan.

 

Vì thế, nếu trẻ có mẹ bị nhiễm virus viêm gan B cần phải tiêm ngay huyết thanh ngừa viêm gan B (trong vòng 2h) và tiêm phòng viêm gan B (trong vòng 24h) sau sinh. Khác nhau giữa tiêm huyết thanh viêm gan B và vaccine ngừa viêm gan B là vaccine viêm gan B giúp cơ thể trẻ tự tạo kháng thể và  huyết thanh viêm gan B giúp cung cấp kháng thể trực tiếp cho cơ thể của trẻ. Vì vậy, cả hai loại này đều cần phải đảm bảo tiêm đúng tiêm đủ cho trẻ sinh ra bởi mẹ bị nhiễm virus viêm gan B.

 

 

Tiêm phòng viêm gan B bảo vệ cơ thể chống lại viêm gan B đến 95%, nhưng chúng ta vẫn phải chủ động phòng ngừa căn bệnh này (hình minh họa)

Nếu xét nghiệm máu thấy HBsAg dương tính (tức là viêm gan B dương tính), bạn nên đến các bệnh viện lớn để được khám bệnh và phân tích kỹ hơn. Lúc này, cần xác định liệu có tình trạng viêm gan đang tiến triển hay không bằng các xét nghiệm đánh giá chức năng gan, siêu âm gan, sinh thiết gan… Đặc biệt không nên bỏ qua xét nghiệm định lượng virus viêm gan B để xem số lượng virus viêm gan B tồn tại trong máu.

 

Viêm gan B là một căn bệnh nguy hiểm. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh sẽ tiến triển đến giai đoạn xơ gan. Lúc này, chức năng gan khó có thể hồi phục, ngay cả khi tình trạng viêm gan được cải thiện. Ngay khi phát hiện viêm gan, các bác sĩ thường điều trị bệnh sớm nhằm loại trừ hoặc giảm thiểu tình trạng viêm gan. Từ đó, ngăn ngừa, làm chậm tiến triển sang giai đoạn xơ gan, ung thư gan.

 

Ở thời điểm hiện tại, Tenofovir alafenamide (TAF) là thuốc điều trị viêm gan siêu vi B mạn tính đầu tay. Ưu điểm của thuốc này là hiệu quả tiêu diệt siêu vi tốt nhưng gây ra ít tác dụng phụ hơn nhiều so với Tenofovir disoproxil fumarate (TDF-cũng là một loại tiền chất khác của Tenofovir, tương tự TAF).

 

Với TDF, một lượng lớn sẽ chuyển hóa thành Tenofovir ở trong máu và chỉ một lượng nhỏ được hấp thu vào gan. Trong khi đó, chỉ một lượng nhỏ TAF chuyển hóa ở trong máu, phần lớn lượng thuốc còn lại sẽ xâm nhập vào gan và chuyển hóa thành Tenofovir tại đây để tiêu diệt siêu vi trong tế bào gan. Do vậy, chỉ cần lượng thuốc TAF thấp hơn khoảng mười lần so với TDF (để điều trị viêm gan siêu vi B mạn tính). Chẳng hạn, hiện nay, cần một viên 300 mg/ngày cho bệnh nhân viêm gan B mạn tính để ức chế siêu vi nhưng với TAF chỉ cần dùng một viên 25 mg/ngày vẫn sẽ tạo ra hiệu quả tương đương. TAF cũng ít tác dụng phụ trên thận và xương hơn ADF. Ở Việt Nam, hiện TDF đang được bảo hiểm chi trả nhưng TAF thì phải tự bỏ chi phí ra để điều trị.

 

Trong thời gian điều trị, người bệnh vẫn được khuyến làm xét nghiệm máu để đánh giá đáp ứng. Sau khi kết thúc điều trị, cần tiếp tục theo dõi thêm 6 tháng nữa, bởi vì một số bệnh nhân có thể bị tái phát sau khi ngưng thuốc.

 

Một số loại thực phẩm chức năng hỗ trợ điều trị ức chế virus viêm gan B 100% thiên nhiên, an toàn cũng được các cơ quan y tế khuyến khích dùng kết hợp với thuốc điều trị đặc hiệu. Mục đích hỗ trợ thuốc điều trị đặc hiệu hạn chế các tổn thương cho gan, phòng ngừa xơ gan.

 

 

Interferon Alpha là thuốc điều trị đặc hiệu viêm gan B được dùng phổ biến hiện nay (hình minh họa)

 

Hải Quân