Viêm gan B nên ăn gì và kiêng gì?Cách chăm sóc người bệnh

Viêm gan B nên ăn gì là thắc mắc của nhiều người bởi gan là bộ phận có vai trò tiêu hóa, tổng hợp, trao đổi và chuyển hóa chất dinh dưỡng. Bên cạnh đó, vấn đề bệnh viêm gan B kiêng ăn gì cũng rất cần được giải đáp để chúng ta có thể tự chăm sóc cho bản thân hoặc người thân của mình.

I. Người bị viêm gan B nên ăn gì?

Để trả lời cho câu hỏi người bị viêm gan B nên ăn gì thì trước hết chúng ta nên nhớ là phải bổ sung đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, thêm nữa là nên tăng cường rau xanh và chất xơ, sử dụng chất béo không bão hòa và hạn chế các chất béo bão hòa. Sau đây là các nhóm thực phẩm mà bệnh nhân viêm gan B nên được cung cấp đầy đủ.

1.1. Thực phẩm có chứa protein (chất đạm)

Thực phẩm có chứa protein rất quan trọng đối với những người bị viêm gan B bởi vì protein giúp sửa chữa và thay thế các tế bào gan bị tổn thương. Protein cũng giúp cơ thể người bệnh đảm bảo các chức năng, giảm tình trạng suy dinh dưỡng. Vậy người bị viêm gan B nên ăn gì để bổ sung tốt nhất lượng protein? Bạn có thể tham khảo các loại như các loại cá biển, gà, các loại quả hạch (hạnh nhân, óc chó,… ), trứng, các sản phẩm từ đậu nành, sữa và các sản phẩm từ sữa như sữa chua, phô mai.

1.2. Ngũ cốc nguyên hạt

Ngũ cốc nguyên hạt là nguồn cung cấp chất xơ dồi dào, giúp thúc đẩy chức năng đường ruột, giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh, từ đó làm giảm áp lực lên hoạt động của chức năng gan. Ngũ cốc nguyên hạt còn là nguồn cung cấp dồi dào vitamin nhóm B, kẽm, sắt, magie. Vậy người bị viêm gan B nên ăn gì trong rất nhiều loại ngũ cốc nguyên hạt có bán trên thị trường hiện nay?

Ngũ cốc nguyên hạt tốt cho người bệnh gan gồm có mì nguyên cám, kiều mạch, mì ống quinoa, gạo lứt, yến mạch. Chọn các loại ngũ cốc này để thay thế cho các loại ngũ cốc trắng hoặc tinh chế như gạo trắng, bánh mì trắng. Bạn cũng không thể thay hoàn toàn ngũ cốc nguyên hạt vì gạo trắng vẫn là nhóm tinh bột chính của người Việt. Ngũ cốc nguyên hạt chiếm một nửa trong khẩu phần tinh bột hằng ngày là đã ổn.

1.3. Rau xanh và trái cây

Rau xanh và trái cây có chứa nhiều chất xơ, hỗ trợ rất tốt cho quá trình tiêu hóa, giúp gan dễ dàng hơn trong việc tổng hợp và chuyển hóa các chất dinh dưỡng. Các loại rau xanh và trái cây cũng là nguồn thực phẩm chứa nhiều vitamin và khoáng chất, là nguồn dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Về rau củ thì cơ bản loại nào cũng tốt, có thể cân nhắc ăn rau lá xanh nhiều hơn một chút.

Còn về trái cây thì viêm gan B nên ăn hoa quả gì? Bạn có thể ưu tiên các loại như táo, chuối, cam, đu đủ,… và nên lưu ý là không nên ăn quá nhiều (vừa phải thì tốt) các loại trái cây có hàm lượng đường cao như sầu riêng, vải, nhãn, mít, xoài.

1.4. Chất béo không bão hòa

Với những người bị viêm gan B thì các chuyên gia dinh dưỡng khuyên nên sử dụng các chất béo không bão hòa, có nguồn gốc từ thực vật như dầu ô liu, dầu hướng dương, dầu hạt cải, dầu đậu nành hoặc trái bơ.

Các chất béo không bão hòa tốt cho người bị viêm gan B

1.5. Cà phê

Có thể nhiều người ngạc nhiên nhưng các nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống đồ uống có chứa caffeine như cà phê làm giảm nguy cơ hình thành sẹo gan tiến triển ở những người bị viêm gan mãn tính. Thực tế cho thấy rằng tiêu thụ cà phê mỗi ngày giúp làm giảm đáng kể tình trạng sẹo tiến triển. Về số lượng thì 1 đến 2 ly cà phê một ngày là mức độ vừa đủ. Tất nhiên, thông tin này là dành cho những người có thói quen uống cà phê mỗi ngày, còn nếu bạn không thể uống hoặc uống vào bị mất ngủ thì cũng không nên sử dụng thức uống này vì có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ và sức khỏe của bạn.

1.6. Uống nhiều nước

Uống đủ nước sẽ giúp cơ thể thải độc ra bên ngoài. Điều này càng quan trọng với những người bị viêm gan B. Ngoài ra, người bệnh viêm gan B nên uống thêm các loại trà thảo mộc như trà atiso, trà râu bắp có tác dụng lợi tiểu.

Nhìn chung, người bị viêm gan B ăn uống như thế nào sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến quá trình điều trị và kiểm soát bệnh của họ. Một chế độ ăn uống cân đối, lành mạnh luôn là lười khuyên bổ ích để có một lá gan khỏe mạnh.

II. Người bị viêm gan B nên kiêng ăn gì?

Ăn đúng chỉ đóng góp một nửa trong việc thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý. Một nửa còn là những khuyến cáo người bị viêm gan B nên kiêng ăn gì.(2)

2.1. Nội tạng động vật

Các món ăn được chế biến từ nội tạng động vật như gan, tim, ruột,… là món ăn ưa thích của nhiều người nhưng đối với người bị viêm gan B thì nên tránh. Nhóm thực phẩm này có chứa nhiều cholesterol, nitrosamines, khi nạp vào cơ thể càng tạo thêm gánh nặng hoặc gây độc cho gan.

2.2. Thực phẩm quá nhiều đạm

Như đã nói thì đạm rất cần thiết với cơ thể, nhưng với những thực phẩm có lượng đạm quá cao thì bệnh nhân viêm gan B không nên ăn vì sẽ bắt gan đang tổn thương phải làm việc.

Các thực phẩm quá giàu đạm như thịt ba ba, thịt dê, thịt chó là nhóm thực phẩm nên tránh. Với các loại hải sản như tôm, cua, mực thì bệnh nhân viêm gan B nên chú ý hạn chế. Khi gan đã bị tổn thương, nếu bạn ăn các thức ăn quá giàu đạm thì sẽ gây tình trạng quá tải cho quá trình sản xuất chất dinh dưỡng ở gan.

2.3. Đồ ăn nhiều dầu mỡ

Đồ ăn nhiều dầu mỡ là một câu trả lời chính xác cho câu hỏi bệnh viêm gan B không nên ăn gì? Các đồ ăn chiên xào nhiều dầu mỡ, đặc biệt là mỡ động vật có thể gây nên tình trạng gan nhiễm mỡ gây tổn thương tế bào gan, càng khiến cho tình trạng viêm gan B trở nên trầm trọng hơn. Do vậy, người bị viêm gan B nên hạn chế ăn các đồ ăn chế biến sẵn, các thực phẩm nhiều mỡ động vật. Khi chế biến ở nhà, bạn nên chọn các cách như luộc, hấp, nấu canh sẽ giúp hạn chế lượng dầu mỡ có trong thức ăn.

Nhóm thức ăn nhiều dầu mỡ là một trong những đáp án cho câu hỏi người bị viêm gan B không nên ăn gì?

2.4. Đồ ăn cay nóng

Các thực phẩm có chứa những loại gia vị như ớt, tiêu, tỏi, gừng, mù tạt nếu ăn nhiều sẽ gây nóng gan, cản trở quá trình thải độc cũng như giảm khả năng hồi phục của lá gan. Ngoài ra, đồ ăn cay nóng còn gây các vấn đề cho đường tiêu hóa như táo bón, loét dạ dày, sẽ ảnh hưởng gián tiếp đến quá trình hoạt động của gan.

2.5. Các chất kích thích rượu, bia, thuốc lá

Khi sử dụng rượu, bia, thuốc lá, lá gan phải hoạt động nhiều hơn để thải độc và càng khiến gan bị tổn thương nhiều hơn. Các chất kích thích này cũng dẫn đến nguy cơ rất lớn bị các vấn đề như men gan cao, gan nhiễm mỡ, càng khiến cho bệnh viêm gan B trở nên trầm trọng hơn.

Do vậy khi được hỏi là người bị viêm gan B nên kiêng gì thì các chuyên gia dinh dưỡng luôn nhấn mạnh rằng nên kiêng rượu, bia, thuốc lá.

2.6. Thực phẩm nhiều muối

Thực phẩm nhiều muối có thể khiến cho cơ thể tích nước và gây phù. Do vậy, người bị bệnh viêm gan B nên hạn chế ăn mặn với các món như các loại mứt, các loại đồ muối như cà muối, rau cải muối, kim chi hoặc đồ ăn chế biến sẵn có tẩm nhiều muối.

2.7. Thực phẩm nhiều đường

Các loại thực phẩm nhiều đường là nhóm thực phẩm mà bệnh nhân viêm gan B cũng nên hạn chế. Khi cơ thể hấp thụ lượng đường cao sẽ gây quá tải hoạt động của gan bị viêm. Khi gan không được khỏe mà bạn tiêu thụ nhiều đường còn làm tăng nguy cơ bị bệnh tiểu đường hoặc các vấn đề sức khỏe liên quan.

2.8. Nhân sâm

Nhân sâm được coi là chất bổ tuyệt vời đối với cơ thể nhưng lại không phải là thứ phù hợp với những người bị viêm gan B. Nguyên nhân là do nhân sâm có tính nóng, có thể dẫn đến nguy cơ xuất huyết gây hại cho gan.

Nhân sâm không phù hợp cho người bị viêm gan B

2.9. Thực phẩm có chứa nhiều sắt

Gan đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa và bài tiết sắt. Một số người bị viêm gan mãn tính không thể thải sắt ra khỏi cơ thể và có thể bị ứ sắt, làm tăng nguy cơ tổn thương mô trong gan. Vì lý do này, những người bị viêm gan mãn tính nên giảm lượng thực phẩm giàu chất sắt trong chế độ ăn uống hằng ngày. Vậy người bị viêm gan B nên kiêng ăn gì để hạn chế dung nạp thêm sắt vào cơ thể? Những thực phẩm giàu sắt có thể kể đến như thịt đỏ, gan, hàu,…

Tuy nhiên, sắt là một phần thiết yếu trong chế độ dinhdưỡng của bạn, vì vậy đừng cắt bỏ hoàn toàn nhé. Hàm lượng sắt từ thực vật như dâu tây, cải xoăn và bông cải xanh cũng rất cần thiết cho cơ thể.

III. Chăm sóc người mắc bệnh viêm gan B cần lưu ý

Ngoài việc chăm sóc về chế độ dinh dưỡng, cần biết bị viêm gan B nên ăn gì và không nên ăn gì thì các cách chăm sóc khác trong đời sống hằng ngày cũng rất quan trọng đối với quá trình hồi phục của người bị viêm gan B.(1)

3.1. Chống độc, giải độc và bảo vệ gan cho người thân

Những người trong gia đình có bệnh nhân viêm gan siêu vi B đều cần phải có biện pháp hỗ trợ ngăn ngừa và bảo vệ gan đúng cách để nuôi giữ một lá gan khỏe mạnh. Nghiên cứu tại Nhật và Đức cho thấy, sử dụng Wasabia và S. Marianum có tác dụng giúp tăng cường khả năng khử độc, bảo vệ gan và tái tạo các tế bào gan bị hư hại, giúp hạn chế được quá trình viêm và tổn thương gan, hỗ trợ ngăn chặn hình thành các mô sợi gây xơ gan.

3.2. Không nên quá lo lắng

Khác với viêm gan siêu vi A lây qua đường tiêu hóa, viêm gan B gần như không lây qua thực phẩm, mồ hôi và nước bọt, va chạm trong đời sống hàng ngày. Việc ngồi cùng bàn ăn với người viêm gan B cũng không là vấn đề đáng lo. Vì thế, người thân chăm sóc bệnh nhân viêm gan B không nên quá lo lắng và tuyệt đối không cô lập người bệnh bằng yêu cầu họ nấu nướng riêng biệt và dùng chén bát riêng khiến họ sa sút tinh thần, ảnh hưởng đến việc hỗ trợ cải thiện.

Tuy nhiên bạn cũng không nên quá chủ quan. Trong sinh hoạt hằng ngày, các thành viên trong gia đình cần lưu ý không dùng chung các dụng cụ cá nhân như dao cạo râu, đồ làm móng, bàn chải đánh răng, máy thử đường máu vì có thể còn vết máu…Trong nhà nên có sẵn găng tay y tế để thuận tiện và an toàn cho việc chăm sóc vết thương hở của bệnh nhân viêm gan B.

3.3. Tạo không khí vui vẻ

Viêm gan B nếu được hỗ trợ cải thiện kịp thời và hợp lý thì khả năng phục hồi của bệnh nhân tương đối cao. Chính vì thế, người bệnh cũng như người thân trong gia đình không nên có tâm trạng buồn, thất vọng. Thay vào đó, trạng thái vui vẻ, thoải mái, lạc quan sẽ giúp quá trình hỗ trợ cải thiện thuận lợi hơn.

Vui vẻ và lạc quan là một yếu tố “tinh thần trị liệu” rất hiệu quả

Trong sinh hoạt hằng ngày, người chăm sóc bệnh nhân viêm gan cần lưu ý để người bệnh được nghỉ ngơi nhiều, tránh làm việc nặng… Tuy nhiên, điều này không có nghĩa bạn nên hạn chế vận động. Thực hiện các bài tập vận động nhẹ nhàng sẽ giúp tinh thần thoải mái và tăng sức đề kháng.

3.4. Nhắc nhở bệnh nhân uống thuốc đúng liều, đúng giờ

Liệu trình hỗ trợ cải thiện viêm gan B đôi khi kéo dài nhiều năm thậm chí cả đời. Bệnh nhân sẽ có tâm ký chán nản và thất vọng khi tình trạng viêm gan kéo dài lâu. Trong khi đó, việc không tuân thủ hỗ trợ cải thiện như uống thuốc không đúng liều, đúng giờ hoặc tự ý ngưng thuốc sẽ ảnh hưởng xấu đến tiên lượng hỗ trợ cải thiện. Vì thế, động viên và nhắc nhở người bệnh kiên trì tuân thủ hỗ trợ cải thiện là điều người chăm sóc bệnh nhân viêm gan B cần làm.

Cùng bệnh nhân đi kiểm tra sức khỏe định kỳ vừa là cách thể hiện sự quan tâm vừa giúp người nhà biết rõ hơn tình trạng của người bệnh

Tất cả các chuyên gia đều khuyến cáo người thân trong gia đình nên đi khám bệnh định kỳ cùng bệnh nhân để nắm được tình trạng bệnh cũng như theo dõi sự tiến triển của bệnh, tránh những bất ngờ. Khi cùng bệnh nhân đi khám, bạn cũng sẽ được chuyên gia dành cho những lời khuyên thiết thực khi chăm sóc bệnh nhân viêm gan B

3.5. Cập nhật những kiến thức đúng trong hỗ trợ điều trị viêm gan

Bệnh nhân viêm gan thường có tâm lý âu lo, sợ sệt. Có người thường chấp nhận và tránh không uống bất cứ một thứ thuốc gì một phần cũng vì sợ gan họ sẽ tổn thương hơn với phản ứng phụ của thuốc. Nhưng cũng không ít người chỉ cần nghe nói có thuốc đông y, thuốc bắc, thuốc nam hay thảo dược bổ gan, phục hồi chức năng gan là uống kiểu “vái tứ phương” mà không tìm hiểu thành phần và cơ chế tác dụng đã được kiểm chứng hay chưa. Trong khi đó, thuốc không tác động vào cơ chế bệnh sinh của bệnh gan sẽ làm bệnh diễn tiến xấu hơn.

3.6. Sử dụng sản phẩm chăm sóc gan uy tín

Việc sử dụng sản phẩm chăm sóc gan uy tín, hiệu quả vừa giúp chúng ta giữ cho mình một lá gan khỏe mạnh, vừa hạn chế các bệnh về gan có thể xảy đến. Trên thị trường hiện nay, sản phẩm được nhiều chuyên gia khuyên dùng để chúng ta chăm sóc cho lá gan của mình là sản phẩm Hewel.

Ứng dụng công nghệ sinh học trong nỗ lực phòng và cải thiện bệnh gan, các nhà khoa học Nhật Bản và Đức đã khám phá ra hiệu quả đặc biệt từ Wasabia & S. Marianum thiên nhiên. Hoạt chất Isothiocyanates có trong Wasabia có tác dụng kích hoạt hệ thống chống oxy hóa và bảo vệ cơ thể gấp 3 lần giúp bảo vệ, tái tạo các tế bào gan hư tổn. Đặc biệt hoạt chất này, còn hỗ trợ thúc đẩy quá trình giải độc gan hiệu quả. Ngoài quan tâm đến việc Viêm gan B nên ăn gì thì chúng ta nên sử dụng thêm các sản phẩm chăm sóc gan uy tín

Công dụng tuyệt vời khác của Wasabia và S. Marianum là kiểm soát tế bào Kupffer hoạt động ổn định, ức chế sản sinh các chất gây viêm (TNF-α, TGF-β và Interleukin) các mô xơ sợi,… Quá tình này có tác dụng bảo vệ gan chống lại các cuộc “tấn công” của bia rượu, thuốc lá, thực phẩm bẩn, virus, vi khuẩn giúp hỗ trợ ngừa bệnh.

Cho dù bạn đang chăm sóc cho chính mình hay cho người thân bị viêm gan B thì cũng cần hiểu rõ về căn bệnh này. Kết hợp một chế độ dinh dưỡng hợp lý và bổ sung các dưỡng chất cần thiết là cách để bạn chăm sóc tốt nhất cho lá gan của mình.