Vai trò chức năng của men gan

Men gan là gì?

Men gan là một loại enzyme nằm trong tế bào gan và một ít trong tế bào cơ. Những enzyme này có vai trò xúc tác sinh học quan trọng trong chuyển hóa các chất của cơ thể. Chúng là một phần của quá trình tổng hợp chất ở gan, có nhiệm vụ tổng hợp các axit amin thiết yếu thành axit amin không thiết yếu .

Kết quả xét nghiệm tăng men gan trong máu là dấu hiệu cho biết gan đang bị viêm gây hoại tử tế bào gan làm giảm bài tiết mật ở gan.

Các loại men gan có trong tế bào gan

Thông thường có 4 loại men gan bao gồm: AST (SGOT); ALT (SGPT); ALP (Phosphatase kiềm); GGT. Trong 4 loại men gan thì AST và ALT đóng vai trò chủ yếu liên quan đến chức năng tế bào gan, do đó, các xét nghiệm men gan có ý nghĩa trong việc đánh giá sức khỏe cũng như phát hiện các bệnh lý về gan so với các xét nghiệm và chẩn đoán thông thường.

Men gan có vai trò xúc tác sinh học quan trọng trong chuyển hóa các chất của cơ thể.

Vai trò và chức năng của men gan

Như đã chia sẻ, vai trò của men gan là chất xúc tác trong các phản ứng sinh hóa trong cơ thể. Và mỗi loại men gan lại đảm nhận các chức năng khác nhau, cụ thể:

• ALT (Alanine Transaminase):

Được tìm thấy phần lớn trong tế bào gan giúp chuyển hóa protein thành năng lượng cho tế bào, loại men gan này được giải phóng vào máu khi có các tổn thương gan xảy ra hoặc do các tế bào chết đi. Khi chỉ số ALT tăng có thể do tắc nghẽn đường mật, bệnh gan nguyên phát, viêm tụy.

• AST (Aspartate aminotransferase):

Đây là loại enzyme tìm thấy trong gan giúp chuyển hóa các axit amin và tồn tại một lượng nhỏ ở các mô khác như tim, thận, cơ bắp… Do đó, khi chỉ số men AST tăng ngoài việc cảnh báo tế bào gan đang bị tổn thương còn cảnh báo một số vấn đề liên quan đến các bộ phận/cơ quan khác đang có vấn đề như tim hay thận.

• GGT (Gamma-glutamyl transpeptidase):

Là một chất men tồn tại trong tế bào thành của ống mật. GGT có vai trò chuyển hóa thuốc và chất độc hại. Giống với các loại enzyme khác GGT sẽ tăng theo mức độ tổn thương gan.

• ALP (Phosphatase kiềm):

Là loại men có trong tiểu quản tế bào gan, nó có vai trò rất quan trọng để phân hủy các phân tử protein trong cơ thể. Nếu nồng độ của ALP trong máu tăng cao bất thường có thể phản ánh tình trạng tổn thương xảy ra ở gan như ống mật bị tắc.

Vì sao phải xét nghiệm men gan?

Hiện nay, hầu hết trong quá trình kiểm tra sức khỏe tổng quát đều được bác sĩ chỉ định xét nghiệm và đo chỉ số men gan để kiểm tra chức năng men gan và tầm soát những tổn thương gan. Theo thông tin đăng tải của Đại học Johns Hopkins, dựa trên sự tăng lên của mỗi loại men gan có thể đưa ra chẩn đoán như sau:

• AST tăng là dấu hiệu cảnh báo bệnh gan nguyên phát, chấn thương và bệnh lý về cơ, nhồi máu cơ tim cấp, viêm tụy, nhồi máu thận, thuyên tắc phổi, ngoài ra có thể do bỏng nặng hay phẫu thuật đường ruột.
• ALT tăng có thể do tắc nghẽn đường mật, bệnh gan nguyên phát, viêm tụy.
• ALP tăng là dấu hiệu của bệnh gan nguyên phát, bệnh cận cường giáp, bệnh cường giáp, tắc nghẽn đường mật, bệnh về xương.
• GGT liên quan đến viêm tụy, bệnh gan nguyên phát, tắc nghẽn đường mật, uống rượu bia.

Xét nghiệm men gan giúp phát hiện được nhiều tổn thương ở gan và các bệnh lý liên quan.

Làm sao để đảm bảo men gan được ổn định?

Gan là cơ quan nội tạng rất quan trọng của cơ thể, gan đảm nhiệm nhiều vai trò quan trọng nổi bật như vai trò chống độc – đây là vai trò quan trọng nhất của gan, vai trò tiêu hóa – sản xuất dịch mật để tiêu hóa thức ăn, dự trữ dinh dưỡng đảm bảo cho quá trình trao đổi chất… Tuy nhiên, vì gan đứng ở vị trí cửa ngõ thường xuyên “đón nhận” những chất độc hại từ vi khuẩn, thực phẩm bẩn, rượu bia, thuốc lá, thuốc điều trị bệnh… khiến tế bào Kupffer bị kích hoạt quá mức và sản sinh ra các chất gây viêm như TNF-α, TGF-β, Interleukin, Leukotriene… làm hủy hoại và vỡ các tế bào gan, từ đó khiến men gan tăng và là nguyên nhân khiến chức năng gan suy giảm và dễ mắc các bệnh lý nguy hiểm.

Do đó, giải pháp hiệu quả trong bảo vệ gan từ gốc được các nhà khoa học trên thế giới đưa ra là kiểm soát tế bào Kupffer hoạt động trong “ngưỡng” an toàn, không để sinh ra nhiều chất gây viêm có hại cho gan, giúp ngăn chặn các tổn thương từ gốc, bảo vệ gan hiệu quả, đặc biệt giúp chỉ số men gan ổn định.

Gần đây, các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện 2 tinh chất Wasabia và S. Marianum thiên nhiên có khả năng kiểm soát hiệu quả tế bào Kupffer, giúp ổn định chỉ số men gan từ gốc, đồng thời phòng và hỗ trợ điều trị các bệnh lý gan nguy hiểm như viêm gan, xơ gan…

Các nghiên cứu của Đại học Tsukuba và Tạp chí Journal of Biological Chemistry cho thấy, bộ đôi tinh chất Wasabia và S. Marianum có khả năng kiểm soát tế bào Kupffer, giảm trên 50% các chất gây viêm gây hại gan như TNF-α, TGF-β, Interleukin, Leukotriene… sau 24 giờ, nhờ đó giảm quá trình viêm và tổn thương tế bào gan, ngăn chặn tình trạng tăng men gan.

Ngoài ra, Isothiocyanates (ITCs) có trong Wasabia còn giúp kích hoạt protein bảo vệ cơ thể Nrf2 tăng gấp 3 lần chỉ sau 6 giờ, thúc đẩy quá trình khử độc trong gan, bảo vệ gan và tái tạo các tế bào gan bị hư hại, phòng tránh tăng men gan cũng như các bệnh lý khác về gan từ gốc.

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Hewel – giúp kiểm soát hiệu quả tế bào Kupffer từ đó đảm bảo men gan ổn định và bảo vệ gan toàn diện.

Bên cạnh việc chủ động kiểm soát tế bào Kupffer bằng giải pháp khoa học, để giúp chỉ số men gan ổn định và bảo vệ gan toàn diện mỗi người cần xây dựng lối sống khoa học hạn chế rượu bia, thuốc lá, bổ sung nhiều rau xanh, trái cây, thường xuyên tập luyện thể dục thể thao đều đặn, tránh tăng cân, thực phẩm ô nhiễm…