Điều trị bệnh viêm gan: Có nên chữa viêm gan bằng thuốc Nam hay Đông y?

1. Cách điều trị viêm gan

Tùy vào giai đoạn và tình trạng bệnh mà cách điều trị viêm gan cũng khác nhau. Trường hợp viêm gan phát hiện ở giai đoạn cấp tính, người bệnh không cần phải can thiệp phương pháp y tế mà bệnh sẽ tự khỏi, chỉ cần nghỉ ngơi, có chế độ dinh dưỡng cân bằng, làm việc khoa học, lối sống lành mạnh và thăm khám định kỳ để phòng ngừa bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính.

Trường hợp viêm gan phát hiện ở giai đoạn mãn tính thường được điều trị bằng thuốc theo phác đồ điều trị của bác sĩ. Bác sĩ sẽ chỉ định thuốc uống hoặc thuốc tiêm tùy theo tình trạng cụ thể của người bệnh. Một số loại thuốc dùng để điều trị bệnh viêm gan như: interferon, protease, nucleoside analogue, polymerase…

Trong trường hợp bệnh viêm gan phát triển ở giai đoạn cuối, cơ thể kháng thuốc, thì biện pháp tối ưu nhất là phải ghép gan. Tuy nhiên, biện pháp này rất tốn kém và có khả năng có rủi ro trong quá trình phẫu thuật viêm gan.

Bên cạnh phác đồ điều trị thì người bệnh cũng nên kết hợp những biện pháp hỗ trợ điều trị giúp bệnh nhanh phục hồi như:

• Không sử dụng rượu bia, thuốc lá.
• Xây dựng chế độ ăn cân đối các nhóm chất, đặc biệt chú ý đến vitamin và khoáng chất. Hạn chế thức ăn nhiều cholesterol, nhiều đường gây tăng, gan nhiễm mỡ. Tránh các thức ăn ẩm mốc, ô nhiễm hóa chất, vi khuẩn (thực phẩm sống).
• Cần nghỉ ngơi nhiều hơn giúp gan được bình phục tốt hơn.
• Rửa tay kỹ lưỡng (ít nhất 20 giây) trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, và cần lau khô ráo tay.
• Người bị bệnh viêm gan không nên nấu ăn hay chuẩn bị thức ăn cho người khác.
• Sử dụng biện pháp quan hệ tình dục an toàn để tránh lây nhiễm cho bạn tình.

Nếu phát hiện viêm gan giai đoạn đầu, người bệnh cần nghỉ ngơi nhiều hơn và điều chỉnh lối sống lành mạnh

2. Lưu ý trong điều trị bệnh viêm gan

2.1 Các yếu tố gây hại cho gan

Viêm gan là một bệnh lý được đặc trưng bởi sự tổn thương tế bào gan và sự hiện diện của các tế bào viêm. Trong đó, các nguyên nhân có thể khiến tế bào gan bị viêm, tổn thương và chết trên diện rộng bao gồm: virus gây viêm gan (A, B, C…), vi khuẩn, ký sinh trùng, nấm, các hóa chất độc hại từ bia rượu, thực phẩm nhiễm độc, thuốc lá, môi trường ô nhiễm, kể cả thuốc hỗ trợ cải thiện bệnh và các yếu tố tự miễn.

Điều đáng nói là, cho dù do bất kỳ nguyên nhân nào, cuối cùng cũng sẽ dẫn đến tình trạng kích thích tế bào Kupffer quá mức, khiến chúng tiết ra nhiều yếu tố gây viêm và có thể gây ra “hiệu ứng domino”, ảnh hưởng đến các tế bào gan khỏe mạnh xung quanh, làm lan rộng ngày một nhiều quá trình viêm và hoại tử tế bào gan. Và đây chính là “cơn lốc” càn quét, khiến gan bị tổn thương, hủy hoại không có điểm dừng.

2.2 Bảo vệ tế bào gan, ngăn chặn và hỗ trợ điều trị viêm gan

Từ việc xác định rõ bản chất và cơ chế gây viêm gan, y học hiện đại coi trọng một trong những giải pháp giúp chủ động bảo vệ các tế bào gan là kiểm soát tế bào Kupffer để tế bào này không sản sinh chất gây viêm làm hại gan, đồng thời tăng cường khả năng chống độc, khử độc cho gan. Đây được xem là giải pháp mới đột phá giúp bảo vệ gan từ gốc.

Gần đây, ứng dụng thành tựu của ngành công nghệ sinh học phân tử, các nhà khoa học Mỹ phát hiện 2 tinh chất Wasabia và S. Marianum có khả năng kiểm soát hiệu quả tế bào Kupffer, nhờ đó giảm sản sinh các chất gây viêm, chủ động ngăn chặn và hạn chế từ gốc “hiệu ứng domino” không cho tế bào gan bị viêm, chết trên diện rộng. Việc này sẽ giúp dự phòng và hỗ trợ cải thiện viêm gan.

Kết hợp tinh chất Wasabia và S. Marianum (có trong HEWEL) giúp hỗ trợ kiểm soát hoạt động tế bào Kupffer, chủ động bảo vệ gan từ gốc, hỗ trợ phòng ngừa các bệnh gan mạn tính như viêm gan, xơ gan.

Kết quả nghiên cứu của Hiệp hội Nghiên cứu bệnh Gan Hoa Kỳ (AASLD) cho thấy, sử dụng kết hợp Wasabia và S. Marianum giúp kiểm soát tế bào Kupffer, chỉ sau 24 giờ làm giảm đến 50% các chất gây viêm TNF-α, TGF-β và Interleukin, cải thiện đáng kể tình trạng viêm và tổn thương các tế bào gan, hạn chế sự hình thành mô xơ gan. Đồng thời, Wasabia và S. Marianum cũng làm gia tăng 3 lần yếu tố bảo vệ cơ thể Nrf2 chỉ sau 6 giờ, thúc đẩy quá trình khử độc tại gan, tăng cường khả năng chống độc cho gan và tái tạo các tế bào gan bị viêm, bị hư hại.

3. Có nên dùng thuốc Nam hay thuốc Đông y để chữa viêm gan không?

Cách cải thiện viêm gan bằng cây thuốc Nam, thuốc Đông y được nhiều người chọn lựa, vì dân gian có quan niệm thuốc Tây y gây nóng gan, làm tình trạng viêm gan nặng hơn. Tuy nhiên, đối với những trường hợp viêm gan do virus, thuốc Nam và Đông y không thể loại trừ tận gốc bệnh.

Cho đến nay, không thuốc Đông y hay thuốc Nam nào tiêu diệt được virus viêm gan dù khi xét nghiệm máu thấy men gan giảm, tuy nhiên vẫn không thể giải quyết triệt để quá trình viêm của gan. Đặc biệt những loại thuốc không rõ nguồn gốc có thể làm tình trạng bệnh thêm nghiêm trọng.

Như một trường hợp ở Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đến cấp cứu do có dấu hiệu suy gan. Theo gia đình, bệnh nhân này bị viêm gan B mãn tính và đang được cải thiện bằng thuốc kháng virus. Nhưng vì thời gian điều trị quá lâu nên chán nản, tự ý bỏ thuốc và chuyển sang dùng thuốc Đông y vì nghe nói có thể chữa viêm gan dứt điểm theo lời giới thiệu của một người bạn. Uống thuốc Đông y khoảng hai tháng, bệnh nhân này xuất hiện dấu hiệu suy gan cấp. Theo chuyên gia chẩn đoán, tế bào gan của bệnh nhân bị phá hủy, diễn biến thành teo gan cấp nên phải ghép gan. Tuy nhiên, do không tìm được nguồn gan ghép nên bệnh nhân đã tử vong.

Trước đó, bệnh viện cũng tiếp nhận một trường hợp khác có biến chứng suy gan sau khi dùng thuốc nam hỗ trợ chữa viêm gan B. Theo chuyên gia là người thân, bệnh nhân bị viêm gan B đang được hỗ trợ cải thiện ổn định nhưng lại uống thêm thuốc Nam không rõ nguồn gốc và dẫn đến suy gan, suy thận. Dù được các chuyên gia cấp cứu tích cực bằng các biện pháp: lọc máu, thở máy, nhưng bệnh nhân vẫn không qua khỏi.

Đến nay chưa có bằng chứng khoa học nào cho thấy các bài thuốc Đông y hay thuốc Nam nào có thể tiêu diệt được virus viêm gan

Y học chỉ rõ, tế bào gan bị chết hay hư hoại nhiều sẽ phóng thích các men vào máu, gây tăng men gan. Do đó, tăng men gan được xem là dấu hiệu cho thấy các tế bào gan đang bị thương tổn. Khi men gan hạ do dùng một số thuốc Đông y, thuốc Nam, điều này không hẳn có nghĩa là tế bào gan phục hồi hoặc bệnh đã khỏi.

Các chuyên gia gan mật lý giải rằng, trong trường hợp bệnh nhân bị tổn thương giai đoạn cuối men gan được thải hết ra ngoài trong khi tế bào gan vẫn bị hủy hoại nặng nề… Đã có trường hợp bệnh nhân đi xét nghiệm thấy men gan bình thường nhưng thực tế là không còn tế bào gan khỏe mạnh để bị hủy hoại nên không phóng thích men gan vào máu.

Đối với trường hợp viêm gan virus, bệnh nhân phải được chỉ định dùng thuốc loại kháng virus. Nếu virus không được ức chế sự sinh sôi thì hệ thống miễn dịch tiếp tục làm tổn thương các tế bào gan lành. Cụ thể, khi có sự xâm nhập của virus, chúng kích thích tế bào Kupffer – một loại đại thực bào nằm trong xoang gan phóng thích nhiều chất gây viêm làm hại đến các tế bào gan. Khi tiến trình này tiếp diễn trong thời gian dài có thể dẫn đến xơ gan và suy gan, thậm chí ung thư gan.

Vì vậy, sử dụng thuốc Tây – Đông y kết hợp khi hỗ trợ chữa viêm gan B cần thận trọng và có sự cho phép của các chuyên gia và các thầy thuốc để tránh tương kỵ thuốc (nếu có) rất nguy hiểm. Người bệnh nên thận trọng khi sử dụng các loại thuốc này, tránh tạo thêm gánh nặng cho gan, phòng ngừa những hậu quả khó lường, làm tổn thương thêm cho gan, thận…

Tốt nhất, khi có triệu chứng, cần đi khám được chẩn đoán và điều trị bệnh gan theo đúng phác đồ của bác sĩ. Bên cạnh điều trị, thì cần có biện pháp chăm sóc và phòng ngừa bệnh viêm gan từ sớm. Tuy nhiên, cuộc sống hiện đại rất khó tránh khỏi các yếu tố độc hại làm gan bị tổn thương. Để giảm thiểu nguy cơ viêm gan, ngoài chích ngừa vaccine viêm gan A, B, thận trọng trong việc lựa chọn thực phẩm, tránh sử dụng nhiều rượu bia, thuốc lá, thì cần chủ động sử dụng các sản phẩm khử độc, bảo vệ gan hiệu quả như sản phẩm Hewel từ sớm.