Bị viêm gan nên ăn gì và kiêng ăn gì tốt cho người bệnh?

Thực phẩm mà bạn tiêu thụ hàng ngày có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tình trạng của gan. Vậy người bị viêm gan nên ăn gì, kiêng ăn gì? Tham khảo ngay những bí quyết xây dựng thực đơn khoa học dành cho người bị viêm gan dưới đây.

Lợi ích của chế độ dinh dưỡng cho người bị viêm gan

Viêm gan là tình trạng các tế bào bào gan bị viêm, làm suy giảm chức năng gan, thường diễn ra do các tác nhân như virus, vi khuẩn, bia rượu, gan nhiễm mỡ, các chất độc hại,… Dưới tác động của các yếu tố này, tế bào Kupffer – đại thực bào thường trú ở xoang gan, có nhiệm vụ thực hiện các phản ứng miễn dịch – có thể bị kích thích và tăng cường tiết ra các chất gây viêm như Leukotriene, Interleukin, TNF-α, TGF-β… làm tổn thương tế bào gan.

Để cải thiện hiệu quả tình trạng này, chế độ dinh dưỡng khoa học là một trong những yếu tố quan trọng giúp bảo vệ tế bào gan. Gan là bộ phận thực hiện nhiệm vụ lọc và đào thải các độc tố từ thực phẩm nên việc lựa chọn các món ăn khoa học sẽ hạn chế áp lực cho gan, đồng thời cung cấp các dưỡng chất để hỗ trợ quá trình thải độc và phục hồi tế bào gan.

Ngoài ra, việc điều chỉnh chế độ ăn uống còn giúp hạn chế sự tích tụ chất béo ở gan, ngăn ngừa tình trạng gan nhiễm mỡ không do rượu, hạn chế những tác nhân dẫn đến tình trạng viêm gan.

Mắc bệnh viêm gan nên ăn gì tốt?

Người bị viêm gan nên ăn gì, kiêng ăn gì? Tham khảo ngay những thực phẩm có lợi cho gan cần bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày.

1. Trái cây tươi

Đừng bỏ qua những loại trái cây giàu dưỡng chất hỗ trợ ngăn ngừa tình trạng viêm gan dưới đây:

• Bưởi: Bưởi giàu các chất chống oxy hóa tự nhiên như vitamin C, aringenin và naringin có thể bảo vệ tế bào gan và kháng viêm hiệu quả.
• Quả mọng: Việt quất, nam việt quất chứa anthocyanin – một chất chống oxy hóa có khả năng cải thiện gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Ngoài ra, quả nho cũng chứa nhiều hợp chất có công dụng giảm viêm hỗ trợ chức năng gan.

Các loại quả mọng có khả năng hỗ trợ giảm gan nhiễm mỡ

• Đu đủ: Đây là nguồn bổ sung dồi dào chất xơ, hợp chất polyphenol và flavonoid,… có khả năng kháng viêm hiệu quả và giúp phòng chống ung thư.
• Táo: Thành phần vitamin C và acid D-glucaric có trong táo có thể hỗ trợ quá trình đào thải chất béo hiệu quả hơn.
• Chuối: Chuối chứa các dưỡng chất có khả năng giúp làm giảm lượng đường trong máu và hỗ trợ ngăn ngừa gan nhiễm mỡ.

2. Các sản phẩm từ sữa

Tế bào gan bị tổn thương do viêm gan thường dẫn đến sự thiếu hụt vitamin D nên người bệnh có thể bổ sung sữa tươi và các chế phẩm từ sữa như sữa chua,… để bổ sung dưỡng chất này cho cơ thể. Theo Hiệp hội Sữa quốc gia (Mỹ), một người trung bình nên uống một ly (tương đương với 235ml) sữa mỗi ngày. Một số thực phẩm khác giàu vitamin D và không gây hại cho gan mà bạn nên bổ sung là ngũ cốc nguyên hạt, hàu, sò,…

3. Ăn đủ chất đạm

Bệnh viêm gan nên ăn những gì? Chất đạm (protein) là một nguyên liệu cần thiết cho quá trình tái tạo tế bào và các mô bị tổn thương, đồng thời hỗ trợ ngăn ngừa sự tích tụ chất béo trong cơ thể. Tuy nhiên, các loại đạm từ động vật thường sẽ tốn thời gian để chuyển hóa và nếu tiêu thụ quá nhiều có thể gây quá tải cho gan. Người bị viêm gan nên bổ sung các nguồn chất đạm dễ chuyển hóa từ thực vật (các loại đậu) hoặc từ thịt trắng (gà, cá,…).

4. Chất béo lành mạnh

Người viêm gan ăn gì để cải thiện hiệu quả? Bổ sung nguồn axit béo lành mạnh omega-3 chứa nhiều trong các loại cá béo (cá hồi, cá ngừ, cá thu), các loại hạt, dầu oliu, quả bơ,… để giúp giảm viêm và hạn chế sự tích tụ chất béo gây gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Bên cạnh đó, sự cân bằng giữa hàm lượng omega-3 và omega-6 (chất béo có trong bơ, dầu thực vật,…) cũng có tác dụng trong việc phòng ngừa các bệnh lý về gan. (1)

Bổ sung nguồn chất béo lành mạnh hỗ trợ kháng viêm hiệu quả

5. Ăn đủ lượng carb cần thiết

Tinh bột là một dưỡng chất cần thiết trong chế độ ăn hàng ngày, giúp bổ sung năng lượng cho hoạt động của các cơ quan. Đặc biệt, những người bị viêm gan có thể suy giảm khả năng dự trữ glycogen trong gan, gây ra các triệu chứng mệt mỏi, suy nhược cơ thể.

Bị viêm gan nên ăn gì để bổ sung đủ lượng tinh bột cho cơ thể? Bạn có thể bổ sung đủ lượng tinh bột cho cơ thể với các thực phẩm như gạo, bánh mì,… nhưng hãy ưu tiên các loại bột đường từ các loại trái cây có độ ngọt tự nhiên để hạn chế áp lực lên gan.

6. Ăn các món thanh đạm, ít gia vị

Nếu bạn thắc mắc viêm gan nên ăn gì thì cũng cần lưu ý đến cách chế biến các món ăn. Hãy ưu tiên những món được chế biến một cách thanh đạm, tránh các phương pháp chiên xào và nêm nếm nhiều gia vị. Thực hiện phương pháp này sẽ giúp giảm tình trạng gan phải làm việc quá mức, hỗ trợ cải thiện viêm gan.

7. Ăn các thức ăn dễ tiêu hóa

Bệnh viêm gan nên ăn gì? Người bị viêm gan thường gặp tình trạng quá tải ở gan, ảnh hưởng đến khả năng thải độc và tiêu hóa. Những loại thức ăn có dạng canh, súp thường dễ tiêu hóa hơn và có thể giúp hạn chế các tình trạng chướng bụng, chán ăn ở người bị tổn thương tế bào gan.

8. Tăng cường thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất

Viêm gan ăn gì thì tốt? Các vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng đối với quá trình giải độc gan, kháng viêm và chống oxy hóa để hỗ trợ phục hồi tế bào gan tổn thương, đồng thời tăng cường khả năng tiêu hóa. Người bị viêm gan cần bổ sung vitamin C, E và vitamin nhóm B (B1, B6 và B12) cùng khoáng chất như sắt, kali, canxi,… trong chế độ ăn từ các loại rau xanh, củ, trái cây, các loại hạt, đậu. (2)

Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất để hỗ trợ bảo vệ gan

Mắc bệnh viêm gan nên kiêng ăn gì?

Viêm gan nên ăn gì, kiêng ăn gì là vấn đề mà người bệnh cần lưu ý. Hãy hạn chế các loại thực phẩm có thể làm tăng phản ứng viêm và gây áp lực cho gan như:

1. Hạn chế các món ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ

Đây là nguyên nhân làm tăng lượng chất béo bão hòa và nếu không được xử lý kịp thời sẽ tích tụ ở gan, kích thích sản sinh các chất gây viêm và cản trở quá trình giải độc của gan. Thực phẩm nhiều dầu mỡ có thể gây tăng lipid máu và tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ không do rượu.

2. Hạn chế món ăn tái sống, lên men

Viêm gan không nên ăn gì? Các loại đồ ăn tái sống hay ướp muối chua, lên men chứa nhiều vi khuẩn và độc tố. Người bị viêm gan thường chức năng gan sẽ suy yếu, tạo điều kiện cho sự tấn công của các yếu tố này, gây nhiễm trùng và khiến các phản ứng viêm nghiêm trọng hơn.

3. Hạn chế các thực phẩm chế biến sẵn

Đồ đóng hộp, thực phẩm chế biến sẵn chứa lượng lớn chất béo chuyển hóa, muối và đường là những chất có thể làm tăng tích tụ mỡ thừa ở gan. Ngoài ra, các sản phẩm này cũng chứa nhiều chất bảo quản có thể gây đầu độc gan và tăng sản xuất các chất gây viêm ở gan.

4. Hạn chế ăn các loại hải sản

Hải sản có thể bổ sung các vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể nhưng cũng chứa nhiều đạm, độc chất… nếu sử dụng quá nhiều hoặc dùng các món hải sản sống có thể khiến gan không kịp xử lý độc tố và có thể dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa.

5. Các món có nhiều gia vị cay nóng

Viêm gan nên kiêng ăn gì? Các món ăn cay nóng, nhiều gia vị có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và cản trở quá trình tiêu hóa thức ăn, ảnh hưởng đến hoạt động của gan.

6. Thực phẩm nhiều đường, nhiều muối

Các loại bánh, kẹo, nước ngọt chứa lượng lớn đường glucose, fructose có khả năng chuyển hóa thành chất béo và tích tụ gây ra gan nhiễm mỡ. Theo khuyến cáo, lượng đường tối đa mà 1 người sử dụng là 25g/ngày.

Đồ ngọt có thể làm tăng tích tụ chất béo ở gan

Sử dụng nhiều muối có thể làm tăng quá trình tích lũy dịch và làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh gan như phù, cổ trướng… Mỗi người chỉ nên sử dụng 5g muối/ngày và nên giảm lượng muối đối với các trường hợp bị các bệnh về gan.

7. Thực phẩm chứa quá nhiều chất xơ

Chất xơ có nhiều trong các loại rau củ quả, ngũ cốc nguyên hạt,… có lợi đối với quá trình tiêu hóa. Tuy nhiên, bổ sung quá nhiều chất xơ có thể gây tác dụng ngược, cản trở tiêu hóa. Những loại thực phẩm có hàm lượng chất xơ cao mà người bị viêm gan cần hạn chế là hành lá, măng, rau muống.

8. Thực phẩm quá bổ dưỡng

Người bị viêm gan kiêng ăn gì? Các loại thảo dược như nhân sâm hay thịt chứa hàm lượng dưỡng chất cao như thịt chó, thị dê,… không phù hợp với người bị viêm gan, vì tế bào gan suy yếu không thể chuyển hóa và thải độc hiệu quả, khiến gan bị quá tải và dẫn đến khó tiêu, rối loạn tiêu hóa, tổn thương gan.

9. Nội tạng động vật

Nội tạng động vật là một trong những tác nhân làm tăng lượng cholesterol và chất béo không lành mạnh, không chỉ gây hại đối với tim mạch mà còn ảnh hưởng đến chức năng gan, thận. Ngoài ra, nội tạng cũng có thể tích tụ các chất độc và nếu không được xử lý có thể đầu độc tế bào gan.

10. Không uống bia rượu

Chất cồn trong bia rượu khi vào gan sẽ chuyển hóa thành Acetaldehyde, đây là chất độc gây hại cho gan và kích thích tế bào Kupffer tăng tiết các chất gây viêm. Do đó, người bệnh viêm gan không được sử dụng bia rượu để hạn chế tình trạng bệnh thêm nghiêm trọng.

Bia rượu là nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương tế bào gan

Những lưu ý cho người mắc bệnh viêm gan

Bên cạnh việc cân nhắc xem viêm gan nên ăn gì, kiêng ăn gì, người bệnh cũng cần chú ý duy trì những thói quen sinh hoạt khoa học để cải thiện hiệu quả bệnh lý này.

• Tiêm ngừa vắc xin phòng các bệnh viêm gan do virus.
• Không ăn các thực phẩm bẩn, rõ nguồn gốc, bị ôi thiu.
• Quan hệ tình dục an toàn để tránh lây nhiễm virus viêm gan B.
• Không dùng chung kim tiêm và các vật dụng cá nhân có khả năng dính máu như đồ cắt móng, dao cạo râu,…
• Xây dựng chế độ ăn điều độ kết hợp với tập thể dục thường xuyên để cải thiện hiệu quả bệnh gan nhiễm mỡ dẫn đến viêm gan.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các tình trạng viêm gan.

Một trong những nguyên nhân hàng đầu làm tăng các yếu tố gây viêm ở gan là tế bào Kupffer bị kích thích quá mức do các tác nhân gây hại như virus viêm gan, bia rượu, hóa chất độc hại, sự tích tụ chất béo,… Tình trạng này sẽ khiến tế bào Kupffer tăng tiết các chất gây viêm như Leukotriene, Interleukin, TNF-α, TGF-β…

Các dưỡng chất từ thiên nhiên như S. Marianum và Wasabia đã được các nhà khoa học chứng minh công dụng trong việc làm giảm sự nhạy cảm của thụ thể TLR ở bề mặt tế bào Kupffer, từ đó hạn chế những kích thích để ngăn ngừa quá trình sản xuất các chất gây viêm đầu độc tế bào gan.

Viên uống Hewel đến từ Mỹ với thành phần S. Marianum và Wasabia có tác dụng hỗ trợ phòng ngừa các yếu tố gây viêm, tăng cường thải độc gan và ngăn ngừa tiến triển của các bệnh lý về gan như như gan nhiễm mỡ, xơ gan, ung thư gan.

Hỗ trợ chức năng gan với dưỡng chất Wasabia và S. Marianum có trong viên uống Hewel

Người bị viêm gan nên ăn gì, kiêng ăn gì? Bài viết trên đã hướng dẫn cách xây dựng thực đơn hiệu quả để cải thiện tình trạng viêm gan. Hãy bổ sung ngay các thực phẩm có lợi và các dưỡng chất quý từ thiên nhiên để bảo vệ sức khỏe gan toàn diện hơn.