Rối loạn chức năng gan: Nguyên nhân, triệu chứng và phòng ngừa

Rối loạn chức năng gan nếu không được cải thiện kịp thời có thể dẫn đến suy giảm chức năng gan và gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm khác. Do đó, khi nhận thấy triệu chứng, người bệnh cần nhanh chóng đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị sớm nhất có thể. Sau đây chúng ta hãy cùng tìm hiểu các thông tin liên quan đến bệnh rối loạn chức năng gan.

Rối loạn chức năng gan là gì?

Rối loạn chức năng gan là tình trạng gan không thực hiện đúng và đủ chức năng vốn có, dẫn đến sự mất cân bằng trong các hoạt động cơ bản của cơ thể. Hàng ngày, gan đóng vai trò quan trọng trong việc tổng hợp, phân tích, đào thải và chuyển hóa các chất trong cơ thể.

Gan hoạt động liên tục, không ngừng nghỉ để duy trì sự sống và thanh lọc các chất độc hại. Khi gan bị tổn thương và không thể hoạt động đúng mức, các dấu hiệu rối loạn chức năng gan sẽ xuất hiện. Tình trạng này thường xảy ra khi cơ thể phải đối mặt với quá nhiều chất độc hại.

Nguyên nhân gây rối loạn chức năng gan

Có nhiều nguyên nhân gây rối loạn chức năng gan, chủ yếu xuất phát từ một số yếu tố sau:

1. Ăn uống thiếu khoa học

Chế độ ăn uống không cân đối và thiếu dinh dưỡng có thể dẫn đến bệnh rối loạn chức năng gan. Việc tiêu thụ quá nhiều thức ăn chứa nhiều chất béo, đường và natri có thể gây áp lực lên gan và góp phần vào tình trạng này.

Ăn nhiều chất béo, đường có thể ảnh hưởng tiêu cực đến gan

2. Lối sống không lành mạnh

Lối sống không lành mạnh, bao gồm việc không tập thể dục đều đặn, thiếu ngủ, thường xuyên thức khuya, làm việc quá sức, sử dụng bia rượu, thuốc lá,… cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe gan. Việc này có thể làm suy giảm khả năng hoạt động của gan và góp phần gây ra tình trạng rối loạn chức năng gan.

3. Sử dụng thuốc không theo chỉ định của bác sĩ

Sử dụng thuốc không đúng liều lượng hoặc không theo hướng dẫn của bác sĩ có thể gây hại cho gan. Nhiều loại thuốc khi dùng quá liều có thể tác động tiêu cực đến gan, gây rối loạn chức năng gan.

4. Môi trường ô nhiễm

Môi trường bị ô nhiễm bởi các chất độc hại như hóa chất công nghiệp, khói bụi,… cũng có thể ảnh hưởng đến gan. Gan có trách nhiệm loại bỏ các chất độc hại khỏi cơ thể, việc tiếp xúc liên tục với môi trường ô nhiễm có thể làm cho gan hoạt động quá tải và bị rối loạn chức năng.

5. Tuổi tác và bệnh lý

Tuổi tác và sự xuất hiện của các bệnh lý khác cũng có thể khiến bạn bị rối loạn chức năng gan. Khi cơ thể bước vào giai đoạn lão hóa, gan cũng bắt đầu yếu đi và không thể hoạt động hiệu quả như trước. Ngoài ra, một số bệnh lý như bệnh tiểu đường, huyết áp, tim mạch, béo phì,… cũng ảnh hưởng đến gan và dẫn đến rối loạn chức năng.(1)

Triệu chứng rối loạn chức năng gan

Nắm được các triệu chứng của rối loạn chức năng gan có thể giúp người bệnh phát hiện và điều trị kịp thời. Dưới đây là các triệu chứng rối loạn chức năng gan dễ nhận thấy nhất:

1. Vàng da, vàng mắt

Vàng da và mắt là biểu hiện rối loạn chức năng gan phổ biến nhất. Da người bệnh sẽ trở nên vàng hơn, không đều màu, các vùng như lòng bàn tay, bàn chân cũng bị ảnh hưởng. Ngay cả những quầng thâm dưới mắt cũng có thể xuất hiện, mặc dù bạn không thức khuya.

Vàng da, vàng mắt là những biểu hiện dễ nhận thấy nhất của các bệnh liên quan đến gan

2. Rối loạn chuyển hóa chất béo

Biểu hiện rối loạn chức năng gan thường đi kèm với sự rối loạn chuyển hóa chất béo. Điều này có thể dẫn đến việc tăng nồng độ cholesterol xấu (LDL cholesterol) và giảm cholesterol tốt (HDL cholesterol). Nồng độ mỡ trong máu cũng có thể tăng lên đáng kể, góp phần vào tình trạng rối loạn chức năng gan.

3. Rối loạn hệ tiêu hóa

Rối loạn chức năng gan có thể gây ảnh hưởng đến quá trình tiết dịch mật – một chất giúp ruột hòa tan chất béo và một số loại vitamin. Hậu quả là lượng thức ăn không được hấp thu đầy đủ, dẫn đến tình trạng đầy bụng, khó tiêu, buồn nôn và chán ăn.

4. Một số dấu hiệu khác

Ngoài các triệu chứng đã đề cập trên, còn có một số dấu hiệu khác có thể xuất hiện khi bạn bị rối loạn chức năng gan như: phát ban, cảm giác ngứa ngáy, xuất hiện đốm nâu trên da, lòng bàn chân ngứa và viêm. Ngoài ra, da mặt có thể xuất hiện các vết đỏ, mắt cũng có thể sưng đỏ.

Phương pháp chẩn đoán rối loạn chức năng gan

Để đảm bảo việc chẩn đoán rối loạn chức năng gan một cách tốt nhất, người bệnh nên tìm đến cơ sở y tế có chuyên khoa gan mật và thực hiện các xét nghiệm cần thiết theo hướng dẫn của bác sĩ. Sau đây là một số xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán rối loạn chức năng gan.

1. Xét nghiệm sinh hóa

Các xét nghiệm sinh hóa là xác định tình trạng của gan phổ biến nhất hiện nay. Mục đích của các xét nghiệm này là:

• • Định lượng các transaminase: Transaminase là một loại enzyme thường xuất hiện trong gan. Khi gan bị tổn thương, nồng độ các enzyme này trong máu có thể tăng cao. Việc định lượng transaminase có thể giúp xác định mức độ tổn thương gan.

• • γGT (gamma-glutamyl transpeptidase): γGT là một chỉ số khác thường được theo dõi để đánh giá chức năng gan. Sự tăng cao của γGT có thể chỉ ra một số vấn đề về gan và hệ tiết niệu.

• • Phosphatase kiềm và bilirubin: Phosphatase kiềm là một enzyme liên quan đến chức năng gan và túi mật. Sự tăng cao của phosphatase kiềm cùng với nồng độ bilirubin cao có thể là dấu hiệu của rối loạn gan.

2. Xét nghiệm bổ sung

Ngoài các xét nghiệm sinh hóa chính, còn có thể thực hiện các xét nghiệm bổ sung để hỗ trợ việc chẩn đoán. Một số xét nghiệm này bao gồm:

• • Lượng cholesterol máu: Xác định nồng độ cholesterol máu có thể giúp đánh giá tình trạng chất béo trong cơ thể, điều này thường liên quan đến rối loạn chức năng gan.

• • Albumin: Albumin là một loại protein do gan sản xuất. Mức độ albumin thấp có thể là dấu hiệu rối loạn chức năng gan.

• • Tỷ lệ prothrombin (TP): TP là một chỉ số cho thấy khả năng của hệ thống đông máu. Các rối loạn liên quan đến gan có thể ảnh hưởng khả năng đông máu, dẫn đến sự biến đổi của tỷ lệ prothrombin.

• • Nucleotidase và amoniac máu: Các xét nghiệm này cũng có thể được thực hiện để đánh giá tình trạng chức năng gan và hệ tiết niệu.

Rối loạn chức năng gan có nguy hiểm không?

Rối loạn chức năng gan có thể gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh nếu như bạn không điều trị kịp thời. Dưới đây là một số hệ quả không mong muốn mà người bệnh có thể gặp phải:

• • Sức khỏe da bị suy yếu: Gan có vai trò thanh lọc cơ thể, vậy nên khi gan không hoạt động đúng mức, việc thải độc khỏi cơ thể sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến tích tụ độc tố dưới da. Kết quả, người bệnh có thể gặp các vấn đề như da mất sức sống, mất đàn hồi và sạm màu.

• • Suy giảm hệ miễn dịch do tích tụ độc tố: Chức năng gan liên quan mật thiết đến hệ miễn dịch của cơ thể. Khi gan bị tổn thương sẽ gây suy giảm hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ nhiễm bệnh.

• • Tăng nguy cơ béo phì, gan nhiễm mỡ, viêm gan: Khi gan không thể xử lý chất béo hiệu quả, chúng sẽ tích tụ, dẫn đến tăng cân và gắn liền với nguy cơ mắc bệnh béo phì. Ngoài ra, rối loạn chức năng gan cũng có thể dẫn đến viêm gan, gây hậu quả lâu dài cho gan.

• • Hôn mê gan (bệnh não gan): Bệnh não gan hay hôn mê gan là tình trạng rối loạn ý thức, hành vi do rối loạn chức năng gan gây ra. Nguyên nhân là do gan không thể chuyển hóa hết độc tố trong cơ thể làm ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh trung ương.

• • Ảnh hưởng đến các cơ quan khác: Rối loạn chức năng gan không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động gan mà còn tác động đến các bộ phận khác trong cơ thể, dẫn đến suy giảm chức năng toàn bộ cơ thể.

Rối loạn chức năng nếu không được điều trị kịp thời và đúng sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể

Điều trị rối loạn chức năng gan

Rối loạn chức năng gan có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, nhưng việc thực hiện các biện pháp điều trị và cải thiện chức năng gan kịp thời có thể giúp ngăn ngừa tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.

1. Hạn chế thực phẩm chế biến và gia vị

Thực phẩm chế biến sẵn và các loại gia vị chua, cay có thể gây áp lực lên gan và góp phần vào tình trạng rối loạn chức năng. Do đó, người bệnh cần thay thế các loại thực phẩm chế biến sẵn bằng các thức ăn tươi ngon, giàu dinh dưỡng để nâng cao sức sức khỏe và giảm áp lực cho gan.

2. Uống đủ nước và tránh cồn

Duy trì lượng nước cần thiết cho cơ thể giúp gan hoạt động tốt hơn trong việc loại bỏ các chất độc hại. Đồng thời, hạn chế sử dụng rượu, bia và các loại đồ uống chứa cồn khác, vì chúng có thể gây hại cho gan và góp phần vào tình trạng rối loạn chức năng.

3. Cân bằng giữa công việc và thư giãn

Căng thẳng, stress có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe gan. Vì vậy, sắp xếp thời gian làm việc hợp lý, dành thời gian cân thư giãn, kiểm soát tốt căng thẳng là một phần quan trọng để cải thiện chức năng gan. Đồng thời, ngủ đủ giấc (7-9 tiếng vào ban đêm) để cơ thể có thời gian cho quá trình giải độc và phục hồi.

4. Tuân thủ hướng dẫn từ chuyên gia y tế

Điều quan trọng nhất là tuân thủ hướng dẫn và lời khuyên từ các chuyên gia y tế. Nếu bạn đã được chẩn đoán rối loạn chức năng gan, hãy tuân thủ đúng quá trình điều trị và lời khuyên về chế độ ăn uống, tập thể dục và các biện pháp điều trị được đề xuất bởi bác sĩ chuyên khoa.

Tuân thủ đúng phác đồ điều trị sẽ giúp khắc phục tình trạng rối loạn chức năng gan nhanh chóng

5. Bổ sung dưỡng chất cho cơ thể

Việc bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể là một yếu tố quan trọng trong việc cải thiện chức năng gan. Đảm bảo cung cấp đủ protein, vitamin và khoáng chất trong chế độ ăn uống hàng ngày để hỗ trợ hoạt động của gan. Các loại thực phẩm giàu chất xơ và chất chống oxy hóa cũng có thể giúp bảo vệ gan khỏi tổn thương và tăng khả năng phục hồi.

Ngoài ra, để hỗ trợ tăng cường chức năng gan và thải độc gan hiệu quả, bạn có thể sử dụng thêm thực phẩm bổ sung có thành phần chiết xuất thiên nhiên. Viên uống bổ gan Hewel với công thức chuyên biệt chứa các thành phần tự nhiên, trong đó tinh chất S. Marianum và Wasabia đã được chứng minh mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho sức khỏe gan.

Viên uống Hewel hỗ trợ thải độc và giúp tăng cường chức năng gan

Viên uống Hewel ngoài hỗ trợ tăng cường khả năng thải độc của gan còn hỗ trợ quá trình tiêu hóa, giúp cơ thể tăng cường chuyển hóa các dưỡng chất thiết yếu như protide, glucide và lipid. Điều này không chỉ giúp cải thiện chức năng gan mà còn hỗ trợ sức khỏe tổng thể.

Không dừng lại ở đó, các thành phần tự nhiên có trong sản phẩm còn có khả năng kích thích quá trình tái tạo tế bào gan, từ đó giúp cải thiện cấu trúc của gan. Điều này đồng nghĩa với việc tăng cường hoạt động của tế bào gan, giúp cơ thể hoạt động một cách hiệu quả hơn.

Phương pháp phòng ngừa rối loạn chức năng gan

Để bảo vệ sức khỏe gan và tránh rối loạn chức năng gan, dưới đây là một số biện pháp quan trọng mà bạn có thể áp dụng:

1. Tập thể dục đều đặn

Tập thể dục đều đặn có thể giúp tăng cường sức khỏe gan và cơ thể. Việc vận động giúp cải thiện lưu thông máu và tăng cường quá trình trao đổi chất, từ đó hỗ trợ hoạt động của gan trong việc loại bỏ các chất độc hại khỏi cơ thể.

2. Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Kiểm tra sức khỏe gan định kỳ là một phần quan trọng của việc duy trì sức khỏe toàn diện. Đặc biệt, những người có tiền sử bệnh đái tháo đường, viêm gan B, viêm gan C, gan nhiễm mỡ hoặc các biến chứng của gan xơ, việc kiểm tra tình trạng gan thông qua xét nghiệm máu định kỳ là cực kỳ quan trọng.

3. Xây dựng lối sống lành mạnh

Xây dựng một lối sống lành mạnh bằng cách duy trì cân nặng hợp lý và thiết lập chế độ ăn uống khoa học không chỉ giúp bạn có một vóc dáng khỏe đẹp, mà còn đảm bảo gan không phải làm việc quá sức và phòng tránh tình trạng gan nhiễm mỡ.

Đồng thời, bổ sung thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây tươi vào khẩu phần ăn hàng ngày để giúp cải thiện quá trình tiêu hóa, loại bỏ độc tố khỏi cơ thể và hỗ trợ chức năng gan.

4. Tiêm phòng đúng lịch

Tiêm phòng đúng lịch là một biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe gan. Hiện tại vắc xin ngừa viêm gan A và viêm gan B rất hiệu quả trong việc ngăn ngừa nhiễm viêm gan siêu vi A và B.

Nguyên nhân gây rối loạn chức năng gan có thể đến từ chế độ ăn uống thiếu khoa học, lối sống không lành mạnh, sử dụng thuốc bừa bãi và môi trường ô nhiễm. Vì vậy, duy trì một lối sống lành mạnh, hạn chế tiếp xúc với các chất độc hại và theo dõi sức khỏe định kỳ sẽ giúp bạn ngăn ngừa và làm giảm nguy cơ mắc rối loạn chức năng gan.