15 thực phẩm mát gan dễ tìm trong tự nhiên

Gan đóng vai trò then chốt trong việc lọc và loại bỏ độc tố. Đặc biệt, gan phải hoạt động không ngừng nghỉ, nên rất dễ bị tổn thương và suy yếu. Để bảo vệ và duy trì tốt chức năng của gan, bạn hãy thêm vào chế độ ăn uống hàng ngày những thực phẩm mát gan. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu cho bạn các thực phẩm không chỉ tốt cho gan mà còn dễ tìm trong tự nhiên.

Mát gan là gì?

Gan là một tạng đơn lớn nhất của cơ thể, có vai trò quan trọng trong việc chống lại các yếu tố gây hại và loại bỏ độc tố. Ngoài ra, gan còn giúp điều chỉnh lượng dưỡng chất trong máu và sản xuất dịch mật, hỗ trợ tiêu hóa. Theo quan niệm của Đông y, nếu gan hoạt động quá sức hoặc bị rối loạn chức năng sẽ “sinh nhiệt” hay dân gian còn gọi là “nóng gan“. Đây là dấu hiệu cảnh báo suy giảm chức năng gan, cho thấy gan đang bị tổn thương. Một số loại thực phẩm hoặc thảo dược có thể cải thiện tình trạng này, giúp cải thiện chức năng gan và hỗ trợ gan đào thải độc tố hiệu quả hơn, còn gọi là quá trình làm “mát gan”.

Làm sao để mát gan?

Khoa học đã chứng minh, khi gan tích tụ quá nhiều độc tố và không thể chuyển hóa sẽ lưu lại trong gan, lâu dần gây ảnh hưởng đến chức năng gan. Theo quan niệm dân gian, dùng các loại thảo dược hoặc cây thuốc có tính mát và tốt cho gan có thể giúp gan thải độc.

Tuy nhiên, theo quan điểm khoa học hiện đại, việc giải độc gan không đơn thuần là loại bỏ chất độc, mà còn phải tăng cường khả năng chống độc cho gan, giúp chuyển hóa chất độc thành chất không độc và đào thải ra khỏi cơ thể. Chúng ta có thể hỗ trợ gan thực hiện quá trình này bằng cách duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, giàu dưỡng chất, cùng lối sống khoa học.

Các loại thực phẩm mát gan trong tự nhiên bạn nên ăn

Bổ sung những thực phẩm giúp mát gan là một cách giúp giải độc và tăng cường chức năng gan an toàn. Dưới đây là một số loại thực phẩm tự nhiên nên bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày để hỗ trợ gan:

1. Các loại rau lá màu xanh đậm

Rau xanh là nhóm thực phẩm hàng đầu nếu bạn muốn biết ăn gì cho mát gan. Các loại rau như bông cải xanh, rau bina, cải lá xoăn… giàu dưỡng chất và có khả năng ngăn chặn sự tích tụ chất béo trong gan, giảm cholesterol và hỗ trợ giải độc gan. Chúng giúp trung hòa độc tố và tăng cường khả năng loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể. Do đó, đừng quên bổ sung những loại rau xanh đậm vào thực đơn hàng ngày của bạn.

2. Các loại cá giàu omega-3

Các loại cá béo như cá hồi, cá mòi, cá trích… là nguồn cung cấp axit béo omega-3 dồi dào, giúp giảm viêm và hạn chế nguy cơ mắc các bệnh về tim. Đồng thời, omega-3 cũng có lợi cho gan vì ngăn chặn sự tích tụ chất béo, duy trì men gan ở mức bình thường, chống viêm và cải thiện tình trạng kháng insulin.

3. Trái cây giàu vitamin

Các loại trái cây chứa nhiều vitamin, nhất là vitamin C, cũng thuộc nhóm các thực phẩm mát gan. Chúng giúp cải thiện sức khỏe gan và chống lại quá trình oxy hóa tế bào. Bổ sung các loại trái cây giàu vitamin C hàng ngày có thể giúp giảm nguy cơ viêm và tổn thương tế bào gan. Ngoài ra, vitamin C còn kích thích tổng hợp glutathione, một chất chống oxy hóa mạnh, hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, giải độc gan và chống lại các gốc tự do.

4. Các loại hạt ngũ cốc

Ngũ cốc là một loại thực phẩm giàu vitamin B và đa dạng các chất dinh dưỡng khác như canxi, sắt, kẽm,… có thể hỗ trợ quá trình chuyển hóa chất béo ở gan, từ đó giúp cải thiện chức năng gan. Vì vậy, đây là lựa chọn tuyệt vời cho bữa sáng, dễ dàng mang theo đến công sở, trường học và cung cấp đủ năng lượng cần thiết.

Ngũ cốc không chỉ ngon mà còn rất bổ dưỡng, góp phần vào việc duy trì sức khỏe gan

5. Đậu phụ

Đậu phụ làm từ đậu nành, là một lựa chọn tuyệt vời trong nhóm các loại thực phẩm mát gan. Đậu phụ không chỉ giúp giảm tích tụ chất béo trong gan mà còn là nguồn cung cấp protein lành mạnh, hỗ trợ tăng cường sức khỏe gan.

6. Tỏi

Tỏi được biết đến như một chất chống oxy hóa mạnh, có khả năng chống viêm và kháng khuẩn, giúp giảm nguy cơ viêm gan. Thành phần allicin trong tỏi có tác dụng làm giảm tích tụ độc tố, từ đó giúp làm sạch gan và cải thiện chức năng gan. Bổ sung tỏi vào chế độ ăn hàng ngày không chỉ tăng cường hương vị của món ăn mà còn có thể cải thiện sức khỏe gan đáng kể.

7. Gừng

Gừng có tác dụng kích thích hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn, giúp hạn chế yếu tố gây hại xâm nhập vào cơ thể bằng cách tăng cường sản xuất axit dạ dày, giúp loại trừ ký sinh trùng và bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng. Gừng cũng giúp tăng cường quá trình trao đổi chất và hỗ trợ chức năng gan. Bạn có thể dùng gừng để làm trà gừng mật ong hoặc đơn giản sử dụng gừng như một loại gia vị trong các món ăn hàng ngày.

8. Nghệ

Curcumin trong nghệ có khả năng kích thích tạo ra enzyme giải độc gan (glutathione S-transferase), hỗ trợ gan tiêu hóa chất béo và tái tạo tế bào gan, từ đó giúp gan hoạt động hiệu quả hơn. Bạn có thể kết hợp nghệ với mật ong để tăng cường thanh lọc cơ thể và giải độc gan. Trong nghệ và mật ong đều có chất chống oxy hóa cao và chống viêm, kết hợp hai thành phần này với nhau không những có lợi cho gan mà còn mang lại nhiều lợi ích cho dạ dày, thận và làn da.

9. Mướp đắng

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng mướp đắng chứa hợp chất momordica charantia, có tác dụng chống lại suy giảm chức năng gan bằng cách tăng cường hoạt động chống oxy hóa của các enzyme trong gan. Vì vậy, ăn mướp đắng điều độ có thể giúp tăng cường sức khỏe gan.

10. Cà rốt

Cà rốt giàu dưỡng chất và đã được nghiên cứu cho thấy có thể mang lại nhiều lợi ích cho gan. Cà rốt chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp bảo vệ gan khỏi tổn thương. Cà rốt là thực phẩm mát gan dễ chế biến mà bạn nên đưa vào thực đơn ăn uống để tăng cường bảo vệ chức năng gan.

11. Củ sen

Củ sen là một trong những thực phẩm mát gan phổ biến. Theo Đông y, củ sen có tác dụng lợi tiểu, giúp cơ thể loại bỏ nhanh các loại độc tố ra khỏi cơ thể, làm sạch hệ tuần hoàn và loại bỏ chất cặn trong máu. Củ sen có thể được chế biến thành nhiều món ngon như xào, chiên, nấu canh, hoặc thậm chí ăn sống tùy theo sở thích cá nhân.

12. Dầu oliu

Dầu oliu được coi là một loại dầu lành mạnh và mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Dầu oliu cũng có tác dụng tích cực đối với gan. Tiêu thụ một thìa dầu oliu mỗi ngày có thể cải thiện hoạt động của enzym trong gan, hỗ trợ kiểm soát lượng chất béo trong cơ thể và duy trì mức chất béo ổn định.

Bạn có thể thêm dầu oliu vào các món salad để tăng cường hương vị món ăn

13. Trà xanh

Trà xanh là thực phẩm mát gan giàu chất chống oxy hóa, đặc biệt là catechin, giúp tăng cường chức năng gan kích thích sản xuất các enzyme giúp gan giải độc hiệu quả. Trà xanh không chỉ tốt cho sức khỏe gan mà còn có khả năng hỗ trợ quá trình giảm cân. Một nghiên cứu về người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) đã cho thấy, uống trà xanh trong 12 tuần giúp cải thiện men gan, đồng thời giảm căng thẳng oxy hóa và tích tụ chất béo trong gan.(1)

14. Trà hoa cúc

Trà hoa cúc được khuyên dùng khi cơ thể bị “nhiệt” hoặc gặp các vấn đề về sức khỏe do “nhiệt” gây ra. Thức uống này có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, nhuận gan và hỗ trợ trong việc điều trị mụn nhọt và mẩn ngứa do cơ thể bị nóng trong. Khi kết hợp với kim ngân hoặc nấm phục linh, trà hoa cúc sẽ tăng cường khả năng giải độc cho cơ thể.

15. Wasabia

Tính kháng khuẩn của Wasabia đã được người Nhật phát hiện từ thế kỷ 16. Y học hiện đại đã xác định rằng Wasabia chứa Isothiocyanates (ITCs) có tác dụng kháng khuẩn mạnh mẽ, đặc biệt là với vi khuẩn như Ecoli và Staphylocaccus, thậm chí có khả năng loại bỏ kim loại nặng như chì và thủy ngân. Các nghiên cứu cũng đã chứng minh ITCs có nhiều đặc tính sinh học quan trọng như điều hòa phản ứng viêm, khả năng kháng khuẩn, bảo vệ tế bào và ngăn ngừa ung thư. Điều này cho thấy, Wasabia thực sự là thực phẩm tốt cho sức khỏe gan.

Tuy nhiên, ít người biết rằng chỉ có 5% sản phẩm Wasabia trên thị trường là thật và có giá khá đắt. Trong khi 95% sản phẩm được cho là Wasabia thực tế được chế biến từ cải ngựa trắng (cùng họ với Wasabia), pha trộn với phẩm màu và các chất phụ gia tạo mùi, hương vị giống Wasabia. Sự thật là cải ngựa không thể so sánh với Wasabia về giá trị dinh dưỡng cùng khả năng hỗ trợ sức khỏe nói chung và cho gan nói riêng. Vì vậy, các nhà khoa học đã phát triển công nghệ tinh chiết Wasabia bằng phương pháp đông khô hữu ích. Bằng cách này, họ đã khắc phục được sự phân hủy và bay hơi của Wasabia trong quá trình tinh chiết.

Hiện nay, viên uống Hewel kết hợp tinh chất Wasabia và S. Marianum – một loại thảo dược có tên khoa học là Silybum Marianum thuộc họ Asteraceae, hỗ trợ bảo vệ gan, làm giảm tổn thương gan, ngăn ngừa xơ hóa gan, được xem là giải pháp hiệu quả để hỗ trợ sức khỏe gan, làm mát gan, khử độc, thải độc, ngăn ngừa viêm gan, xơ gan và hạn chế ung thư gan.

Sử dụng 2 viên Hewel mỗi ngày để hỗ trợ ngăn ngừa tăng men gan từ gốc.

Các món ăn mát gan

Khi bạn cảm thấy có một số dấu hiệu nóng gan, bạn có thể thêm vào thực đơn các món ăn mát gan giúp giải độc gan hiệu quả:

• Canh mướp đắng nấu thịt nạc: Như đã đề cập, mướp đắng là một trong những thực phẩm mát gan được Đông y đánh giá cao. Canh mướp đắng nấu thịt cũng là món dễ làm với các nguyên liệu đơn giản, bạn có thể ăn 2-3 lần mỗi tuần.
• Canh rau ngót thịt băm: Rau ngót có tính mát giúp nhuận tràng, thanh nhiệt và giải độc gan hiệu quả. Khi kết hợp với thịt nạc băm nhuyễn, tạo thành món canh ngọt mát, giàu dinh dưỡng, rất có lợi cho những ai có các dấu hiệu bị nóng gan.
• Canh hoa atiso nấu móng giò: Atiso được biết đến với công dụng thanh nhiệt và giải độc hiệu quả. Atiso thường được sử dụng để giải độc cho những người hay uống bia rượu. Đặc biệt, hoa atiso tươi khi hầm với xương hoặc móng giò sẽ cho ra một món canh thơm ngon, tốt cho sức khỏe.

Lưu ý khi dùng thức ăn giúp làm mát gan

Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi dùng những thực phẩm giúp mát gan:

• Chọn thực phẩm tươi, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và bảo quản đúng cách: Điều này giúp tránh các vấn đề về an toàn thực phẩm.
• Chế biến đúng cách tránh mất dinh dưỡng: Khi chế biến thực phẩm, hãy tuân thủ các nguyên tắc vệ sinh và cách chế biến để giữ được giá trị dinh dưỡng.
• Ăn đúng cách, không kết hợp thực phẩm nếu không biết rõ kết quả: Bạn chỉ nên ăn vừa đủ liều lượng các loại thực phẩm, không nên lạm dụng thực phẩm mát gan. Ngoài ra, bạn cũng không nên “biến tấu”, kết hợp các thực phẩm nếu chưa hiểu rõ công dụng và tương tác giữa chúng.
• Ăn uống kết hợp rèn luyện đúng cách: Tập thể dục và rèn luyện thể dục đều có lợi cho sức khỏe gan. Hãy duy trì một lối sống lành mạnh và rèn luyện thể dục đều đặn.

Bạn nên tìm hiểu thông tin dinh dưỡng trước khi kết hợp các loại thực phẩm mát gan

Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là đơn vị y tế uy tín, cung cấp dịch vụ thăm khám và điều trị cao cấp cho các bệnh lý về gan. Nơi đây có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao cùng hệ thống thiết bị y tế hiện đại, đảm bảo chất lượng phục vụ tốt nhất cho người bệnh. Do đó, bạn có thể cân nhắc đến thăm khám và tư vấn với các chuyên gia tại đây để có giải pháp tốt nhất cho sức khỏe gan của bạn.

Các loại thực phẩm mát gan có thể hỗ trợ tăng cường chức năng gan hiệu quả nếu bạn biết lựa chọn và sử dụng hợp lý. Ngoài ra, khi có các dấu hiệu bất thường như đau tức vùng hạ sườn, vàng da, chán ăn, mệt mỏi, giảm cân bất thường, hãy thăm khám với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và kiểm tra sức khỏe gan. Bác sĩ có thể đưa ra các phương án điều trị kịp thời nếu cần thiết.