Tìm hiểu về các loại ung thư gan hiện nay

Các loại ung thư gan thường gặp

Ung thư gan là sự phát triển, tăng trưởng và lan rộng nhanh chóng không kiểm soát của những tế bào gan đột biến. Dựa vào nơi khởi phát, ung thư gan được chia thành ung thư gan nguyên phát và ung thư gan thứ phát.

1. Ung thư gan nguyên phát (ung thư khởi phát tại gan)

Các khối u nguyên phát phát triển từ thành phần của nhu mô gan, có khả năng lan rộng ra nhanh chóng lan sang các bộ phận khác ngoài gan. Ung thư nguyên phát gồm:

• Ung thư biểu mô tế bào gan (Hepatocellular carcinoma – HCC): Xuất phát từ tế bào gan và là loại ung thư phổ biến nhất trong các loại ung thư nguyên phát. Ung thư biểu mô tế bào gan thường khởi phát trên nền bệnh xơ gan chiếm tỉ lệ 80% trường hợp. HCC tiến triển rất nhanh và rất nguy hiểm, đặc biệt có thể khiến người bệnh tử vong chỉ trong 6 tháng.
• Ung thư đường mật (Cholangiocarcinoma): Đây là loại ung thư bắt đầu trong các ống nhỏ như ống dẫn mật đến túi mật trong gan, đôi khi được gọi là ung thư ống dẫn mật. Ung thư đường mật thường gặp ở những bệnh nhân viêm xơ cứng đường mật nguyên phát, sỏi đường mật lâu ngày, nhiễm ký sinh trùng…
• U nguyên bào gan (Hepatoblastoma): Ung thư gan hiếm gặp xảy ra trên trẻ em dưới 4 tuổi, bệnh tiến triển do sự bất thường của gen. Ngày nay, y học hiện đại phát triển nên hầu hết các trường hợp trẻ mắc u nguyên bào gan có thể điều trị thành công bằng phẫu thuật và hóa trị.
• U mạch máu ác tính (Angiosarcoma hoặc hemangiosarcoma): Ung thư hiếm gặp bắt đầu từ các mạch máu của gan. Những khối u này thường phát triển nhanh và lan rộng nên rất khó có thể kiểm soát bệnh. Hóa trị và xạ trị chỉ có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh.

2. Ung thư gan thứ phát (ung thư di căn)

Đây là bệnh lý xuất hiện khối u ở gan. Tuy nhiên, khối u này do các tế bào ung thư ở các bộ phận khác di căn sang gan một cách âm thầm như khối u ở dạ dày, túi mật, đại tràng, tuyến tụy, vú, phổi… Tỷ lệ mắc bệnh của ung thư thứ phát cao hơn rất nhiều so với ung thư nguyên phát.

Thông thường, khi người bệnh phát hiện mình bị ung thư gan thứ phát cũng có nghĩa là người bệnh đang ở giai đoạn cuối của bệnh ung thư gan. Tiên lượng sống của bệnh nhân ung thư thứ phát rất thấp, vì bên cạnh việc ảnh hưởng của khối u thứ phát, người bệnh còn phải chịu ảnh hưởng từ khối u tại gan. Các tế bào ung thư tấn công dồn dập khiến tế bào gan chết gần, chức năng gan gần như bị hư tổn hoàn toàn.

Ung thư gan căn bệnh phát triển âm thầm, khả năng tử vong cao

3. Khối u gan lành tính

Các khối u lành tính tăng trưởng nhưng không lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Nếu khối u lành tính ở gan được phát hiện sớm có thể chữa khỏi bằng phẫu thuật. Một số loại khối u lành tính phổ biến như: U mạch máu, tăng sản hạch khu trú, u tuyến tế bào gan lành, nốt tăng sinh tái tạo…

Các phương pháp xét nghiệm phát hiện bệnh ung thư gan

Ung thư gan là bệnh tiến triển âm thầm, ở giai đoạn đầu rất khó nhận biết vì không có dấu hiệu và triệu chứng điển hình. Do đó, để biết chính xác bản thân có mắc ung thư hay không người bệnh nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa và tầm soát ung thư gan, thực hiện các xét nghiệm sau:

– Siêu âm: Đây là phương pháp tầm soát ung thư gan phổ biến hiện nay bởi độ nhạy cảm khoảng 68-87%. Phương pháp này sử dụng sóng âm để tạo ra hình ảnh (ảnh siêu âm) của gan, tạo ra một vùng phản âm trên các cơ quan, các phản âm này được tạo bởi một khối u khác với các mô lành mạnh. Siêu âm là phương pháp rất đơn giản, giúp tiết kiệm chi phí, an toàn và chẩn đoán được khối u >1cm.

– Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu để kiểm tra các chỉ số như AFP, chỉ số này thường rất cao ở những người bị ung thư gan. Đa số những người đã được phát hiện có AFP cao ở trong máu là ở giai đoạn cuối của bệnh.

Xét nghiệm máu là một trong những phương pháp chẩn đoán ung thư gan

– Quét CT hoặc CAT: Phương pháp này sử dụng tia X để tạo hình ảnh chi tiết về cơ thể người bệnh. Do đó, bất kỳ khối u nào trong hoặc gần gan đều được hiển thị chi tiết về kích thước, hình dạng và vị trí.

– MRI: Sử dụng kỹ thuật cộng hưởng từ để tạo ra hình ảnh chi tiết. Hình ảnh cộng hưởng từ MRI có độ tương phản cao, sắc nét và rõ ràng, chi tiết, giải phẫu tốt và khả năng tái tạo 3D hiệu quả. Do đó, quét MRI có thể giúp xác định chính xác khối u trong gan có phải ung thư hay không. Ngoài ra, MRI cũng sử dụng để xem các mạch máu trong và xung quanh gan, giúp tìm ra bất thường nếu ung thư gan đã lan rộng.

– Sinh thiết gan: Phương pháp này bác sĩ sẽ dùng kim sinh thiết nhỏ để chọc qua da của người bệnh và lấy một ít nhu mô gan để làm xét nghiệm. Phương pháp này cho độ chính xác cao trong chẩn đoán bệnh ung thư gan, nhưng chỉ được chỉ định thực hiện khi thật sự cần thiết bởi việc sinh thiết cũng có những rủi ro nhất định.

Cách phòng ngừa ung thư gan hiệu quả

Ung thư gan là bệnh có tỷ lệ tử vong rất cao, tuy nhiên khả năng điều trị ung thư gan hiện nay còn hạn chế, chi phí lại quá cao so với thu nhập của nhiều người, do đó tìm được biện pháp phòng tránh là điều vô cùng quan trọng. Những biện pháp dự phòng được các chuyên gia đưa ra:

– Tiêm vắc-xin viêm gan B: phương pháp phòng ngừa ung thư chủ động và phổ biến hiện nay. (Không phải ung thư gan nguyên phát nào cũng do viêm gan B, nên sau tiêm vẫn có thể bị ung thư gan loại khác).

– Hạn chế tối đa việc sử dụng rượu, bia: thường xuyên tiêu thụ một lượng lớn rượu làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh xơ gan và ung thư gan.

– Sử dụng sản phẩm tươi, có nguồn gốc rõ ràng. Tránh sử dụng các loại thực phẩm đã hư mốc, ôi thiu.

– Tránh xa khói thuốc lá: Điều này có thể giúp giảm nguy cơ nhiều loại ung thư khác, kể cả ung thư gan.

– Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục: có thể giúp giảm nguy cơ lây nhiễm viêm gan siêu vi B, C.

– Thực hiện chế độ sinh hoạt lành mạnh như: tập thể dục thường xuyên mỗi ngày, duy trì cân nặng hợp lý, tránh thừa cân, béo phì.

– Khám sức khỏe định kỳ và kiểm tra chức năng gan 6 tháng/lần đối với người có nguy cơ cao.

Giải pháp khoa học trong phòng ngừa bệnh ung thư gan

Gần đây, các nhà khoa học phát hiện, tế bào Kupffer – một đại thực bào cư trú ở xoang gan là “thủ phạm” tham gia vào hầu hết các cơ chế sinh bệnh gan, trong đó có ung thư gan. Tế bào Kupffer bị kích hoạt quá mức bởi sẽ làm tổn thương tế bào gan dẫn đến nhiều bệnh lý gan nguy hiểm.

Vì thế, giải pháp phòng ngừa ung thư gan hiệu quả cần chủ động kiểm soát tế bào Kupffer, giảm sự tấn công của các độc chất gây tổn thương và sinh ra các bệnh lý về gan. Các yếu tố như hóa chất độc hại, rượu bia, virus tấn công sẽ kích thích tế bào Kupffer tiết ra các Leucotrien, Interleukin, TNF-α, TGF-ß… Chính những chất làm tăng tình trạng chết tự nhiên của các tế bào gan, đồng thời kích hoạt tăng sinh tế bào gan mới. Khi tế bào gan tăng sinh mới sẽ đẩy cao nguy cơ đột biến tự phát dẫn đến bệnh ung thư gan.

Sau nhiều công trình nghiên cứu chuyên sâu, các nhà khoa học tại Nhật Bản và Đức đã phát hiện ra sự tuyệt vời của 2 tinh chất Wasabia và S. Marianum (có trong Hewel) giúp kiểm soát tế bào Kupffer hoạt động quá mức, giảm các chất gây viêm TNF-α, TGF-β và Interleukin. Điều này góp phần làm chậm quá trình viêm và tổn thương gan, kìm hãm quá trình sản xuất các mô sợi làm giảm gan xơ hóa. Bên cạnh đó, Wasabia và S. Marianum còn kích hoạt chất Nrf2 – yếu tố bảo vệ cơ thể quan trọng giúp thúc đẩy quá trình khử độc trong gan, kiểm soát tế bào Kupffer, bảo vệ gan và tái tạo các tế bào gan bị hư.