Tìm hiểu về ung thư gan – bệnh dễ mắc và cách phòng trị

Ung thư gan là gì?

Ung thư gan là sự tăng trưởng và phát triển không kiểm soát của các tế bào ung thư tại gan. Dựa vào nơi khởi phát, ung thư gan được chia thành ung thư gan nguyên phát và ung thư gan thứ phát.

Ung thư gan nguyên phát

Ung thư gan nguyên phát (ung thư khởi phát tại gan) là sự hình thành, lan rộng ra nhanh chóng của các tế bào không lành mạnh, bất thường cả về cấu trúc và chức năng bên trong gan, có thể lan rộng sang các vùng khác của gan cũng như các cơ quan bên ngoài gan. Ung thư gan nguyên phát gồm:

• Ung thư biểu mô tế bào gan (Hepatocellular carcinoma – HCC). Đây là loại ung thư gan nguyên phát phổ biến nhất xảy ra ở cả trẻ em và người lớn bắt đầu trong tế bào gan.
• Ung thư đường mật (Cholangiocarcinoma). Đây là loại ung thư bắt đầu trong các ống nhỏ như ống dẫn mật trong gan, đôi khi được gọi là ung thư ống dẫn mật.
• U nguyên bào gan (Hepatoblastoma). Ung thư gan hiếm gặp xảy ra trên trẻ em dưới 4 tuổi.
• U mạch máu ác tính (Angiosarcoma hoặc hemangiosarcoma). Ung thư hiếm gặp bắt đầu từ các mạch máu của gan phát triển rất nhanh.

Ung thư gan bệnh lý nguy hiểm không thể chủ quan

Ung thư gan thứ phát

Ung thư gan thứ phát hay còn gọi là ung thư di căn gan, là bệnh lý xuất hiện khối u ở gan, nhưng khối u này do các tế bào ung thư ở các bộ phận khác của cơ thể di căn sang gan âm thầm như: khối u ở dạ dày, túi mật, đại tráng, tuyến tụy, vú, phổi…

Nguyên nhân ung thư gan

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 2018, ung thư gan là một trong 5 loại ung thư gây tử vong hàng đầu với gần 800.000 ca tử vong mỗi năm. Tỉ lệ người Việt mắc và chết vì ung thư gan, xếp thứ 4 trên thế giới do 5 nguyên nhân chính dưới đây:

Xơ gan: 80% bệnh nhân mắc ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) có biểu hiện của xơ gan, do đó các yếu tố nguy cơ của xơ gan cũng được xem là yếu tố nguy cơ của HCC.

Viêm gan virus B và viêm gan virus C: là hai loại virus gây nhiễm trùng mãn tính, “sát thủ thầm lặng” dẫn đến xơ gan và ung thư gan. Bởi trên 80% bệnh nhân ung thư gan là do tiến triển từ viêm gan B và khoảng 5% bệnh nhân ung thư gan được xác định do virus viêm gan C.

Rượu bia: Thói quen sử dụng rượu bia thường xuyên là yếu tố khiến các tế bào gan bị tổn thương, dẫn đến xơ gan. Xơ gan do rượu chiếm khoảng 15% các trường hợp mắc ung thư gan.

Theo Tổ chức nghiên cứu ung thư quốc tế (IARC), rượu bia là một trong những nguyên nhân gây ra 7 loại ung thư phổ biến: miệng, thực quản, thanh quản, vú, gan, đại trực tràng, dạ dày.

Thừa sắt: Bệnh thừa sắt (hemochromatosis), bệnh di truyền tyrosine huyết và bệnh viêm gan mạn tự miễn thể hoạt động là nguyên nhân gây xơ gan và làm tăng đáng kể nguy cơ phát triển ung thư gan.

Tiếp xúc với một số chất gây ung thư: steroid androgenic, thorotrast (chất cản quang), asen, chất Aflatoxin của nấm Aspergillus (được tìm thấy trong lạc mốc, lúa mì mốc, đậu tương mốc, ngô mốc và gạo mốc) trong thời gian dài cũng có thể là nguyên nhân gây ung thư gan.

Lạm dụng rượu bia một trong những nguyên nhân gây ung thư gan hàng đầu hiện nay

Triệu chứng ung thư gan không nên bỏ qua

Ung thư gan là một trong những căn bệnh diễn tiến khá âm thầm, rất khó tự nhận biết nhất là ung thư gan giai đoạn đầu, vì thường không có dấu hiệu và triệu chứng không điển hình. Chỉ khi khối ung thư trở nên lớn hơn hoặc ung thư gan vào giai đoạn cuối thì các triệu chứng mới xuất hiện rõ rệt. Một số triệu chứng ung thư gan bao gồm:

• Cảm giác nặng bụng trên hoặc có xuất hiện khối u
• Chướng bụng, đầy bụng, hay chán ăn
• Sụt cân nhanh chóng
• Đau nặng tức ở vị trí gan, bụng trên phía bên phải
• Thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, người mất sức
• Buồn nôn hay nôn
• Vàng mắt, vàng da, ngứa da, tiểu vàng sậm, phân bạc màu
• Sốt

Khi nghi ngờ bản thân có dấu hiệu ung thư gan, người bệnh không nên chủ quan mà cần đi thăm khám, tầm soát ung thư gan sớm nhất có thể. Việc xác định bệnh ung thư gan sớm sẽ giúp bạn đáp ứng tốt với điều trị và làm tăng cơ hội sống sót.

Cách tốt nhất để phát hiện ung thư gan là khám sức khỏe định kỳ có siêu âm gan ít nhất 6 tháng/lần, đặc biệt là những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao (xơ gan, viêm gan mạn tính do rượu, viêm gan virus B, C,…) không được bỏ qua việc thăm khám kiểm tra định kì.

Điều trị và phòng ngừa ung thư gan như thế nào

Các phương pháp điều trị ung thư gan

Khi được chẩn đoán mắc bệnh ung thư gan, chắc hẳn đây là điều không dễ “chấp nhận” với nhiều người bệnh. Nhưng với sự phát triển của y học hiện tại, ung thư gan được phát hiện và điều trị sớm thì khả năng sống khá cao.

Việc điều trị ung thư gan phụ thuộc chủ yếu vào giai đoạn bệnh và tình hình sức khỏe của bệnh nhân. Các phương pháp điều trị ung thư gan hiện nay chủ yếu là phẫu thuật và can thiệp không phẫu thuật như:

• Phẫu thuật: nhằm cắt bỏ phần gan bị ung thư.
• Phẫu thuật ghép gan: Thay thế gan bị bệnh với một gan khỏe mạnh từ người
• Phá hủy u gan tại chỗ: Tiêu diệt tế bào ung thư ở gan bằng xạ trị hoặc tiêm thuốc trực tiếp vào khối ung thư.
• Hóa trị: Diệt tế bào ung thư hoặc ngăn ung thư tiếp tục phát triển.
• Liệu pháp miễn dịch: ngăn ung thư tiến triển bằng cách dùng thuốc kết hợp với nâng hệ miễn dịch của cơ thể.
• Nút mạch gan: Cắt đứt nguồn máu nuôi dưỡng khối u, thu nhỏ kích thước và kiểm soát sự phát triển của khối u. Nút mạch gan có thể kết hợp trong điều trị với hóa trị hoặc xạ trị.

Phẫu thuật – một trong những phương pháp điều trị ung thư gan hiện nay

Bệnh ung thư gan có lây không?

Một số người có quan niệm sai lệch, cho rằng bệnh ung thư gan có thể lây qua đường ăn uống, giao tiếp hằng ngày nên e ngại thậm chí có thái độ kì thị với người không may mắc bệnh. Cũng chính những điều này ảnh hưởng không tốt đến tâm lý, bệnh tình của người bệnh.

Mọi người cần phải biết rằng ung thư gan không phải là bệnh truyền nhiễm, khối u sản sinh và phát triển trong cơ thể người bệnh chứ không phát tán qua đường hô hấp hay các con đường tiếp xúc thông thường khác. Do đó mọi người không nên quá lo lắng khi xung quanh mình có người bị ung thư gan, không cần quá lo sợ lây nhiễm cho người thân trong gia đình khi mắc bệnh.

Chỉ có nguyên nhân ung thư gan do viêm gan virus B, C mới có khả năng lây truyền cho người lành tính thông qua đường máu, quan hệ tình dục không an toàn và truyền từ mẹ sang con trong quá trình sinh con.

Cách phòng chống ung thư gan bạn nên biết

Ung thư gan là một trong những căn bệnh ác tính, lại diễn tiến trong thầm lặng, triệu chứng ung thư gan giai đoạn đầu thường không rõ ràng nên khó nhận biết. Nhiều người khi phát hiện mắc bệnh đã thuộc giai đoạn cuối, việc chữa ung thư gan giai đoạn cuối khá khó khăn và tốn kém kinh tế, khả năng sống cũng thấp hơn ung thư gan giai đoạn đầu.

Tiêm phòng vắc xin viêm gan B để hạn chế nguyên nhân ung thư gan

Để bảo vệ sức khỏe của chính mình, mỗi người nên tự trang bị các kiến thức căn bản về bệnh, thực hiện các biện pháp dự phòng cần thiết như:

• Tiêm phòng viêm gan B để hạn chế nguyên nhân ung thư gan.
• Thăm khám định kỳ sức khỏe để tầm soát và phát hiện sớm bệnh ở giai đoạn đầu, từ đó sẽ có phương pháp điều trị hiệu quả hơn.
• Nói không với rượu bia, thuốc lá để phòng ngừa nguy cơ dẫn tới các bệnh về gan.
• Sử dụng thực phẩm tươi, có nguồn gốc rõ ràng để hạn chế các chất độc tiềm ẩn gây áp lực cho gan.
• Thường xuyên tập luyện thể thao nâng cao sức khỏe, kiểm soát cân nặng để phòng chống các bệnh lý gan khác phát sinh.
• Tránh các chất hóa học như thuốc nhuộm, thuốc trừ sâu, diệt chuột,… có thể khiến gan bạn làm việc vất vả hơn.

Hiện nay, tăng cường giải độc, chống độc, bảo vệ gan, kiểm soát tế bào Kupffer (đại thực bào thường trú ở gan) trước những tác nhân gây hại, khiến tế bào Kupffer hoạt động quá mức tham gia vào cơ chế sinh ra các bệnh lý về gan chính là phát hiện mới mang tính đột phá trong phòng ngừa và cải thiện các bệnh gan.

“Bảo vệ gan cũng đồng thời là giúp lá gan phục hồi, và muốn gan phục hồi thì phải để tế bào Kupffer hoạt động như một người bạn. Điều may mắn là chúng ta có cặp bài trùng S.Marianum và Wasabia vừa giúp bảo vệ gan vừa giúp kiểm soát hoạt động quá mức của tế bào Kupffer. Trong cơ chế của S.Marianum và Wasabia không chỉ có tác dụng nhuận gan lợi mật mà còn bảo vệ những nhu mô gan khỏe mạnh trước sự tấn công của những tác động có hại.” Các chuyên gia cho biết.