Người dùng rượu bia nhiều dễ bị gan nhiễm mỡ

Cơ chế hình thành gan nhiễm mỡ do rượu bia

Quá trình gan nhiễm mỡ do rượu bia có sự tham gia quyết định của một loại tế bào mang tên Kupffer (nằm ở xoang gan). Khi tế bào Kupffer bị kích hoạt quá mức bởi các yếu tố độc hại từ chất cồn và độc tố của rượu bia sẽ phóng thích hàng loạt chất gây viêm như TNF-α, TGF-β, Interleukin…, trong đó TNF-α được xem là yếu tố chính gây mỡ hóa tế bào gan và Interleukin-8 làm tăng hoạt hóa bạch cầu đa nhân trung tính và dẫn đến viêm gan nhiễm mỡ. Theo TTND Lê Văn Điềm

Cụ thể, chất cồn và độc tố từ rượu bia khiến tế bào Kupffer hoạt động quá mức, làm gián đoạn quá trình oxy hóa axit béo, đồng thời làm tăng huy động từ các mô dự trữ, giảm ly giải chất béo, gây mỡ hóa tế bào gan. Mặt khác, chất cồn còn thúc đẩy chuyển dịch các độc tố, vi khuẩn từ ruột vào gan khiến người uống rượu bia dễ bị nhiễm độc, tế bào Kupffer lại bị kích hoạt quá mức, làm sản sinh các chất gây viêm, khiến tế bào gan bị chết hàng loạt, gan bị hoại tử nhanh hơn. Theo thời gian, cùng với sự tác động của nhiều yếu tố, lượng mỡ trong gan sẽ ngày một tăng. Khi lượng mỡ trong gan vượt quá 30% và không có giải pháp khắc phục kịp thời, người bệnh sẽ đứng trước nguy cơ mắc các bệnh lý về gan nguy hiểm như tăng men gan, viêm gan, xơ gan và thậm chí làm ung thư gan.

Thường xuyên uống rượu bia – Nguyên nhân hàng đầu gây các bệnh về gan điển hình là gan nhiễm mỡ

Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO thống kê năm 2015 có 44% người Việt uống rượu bia quá độ, điều này rất nguy hiểm. Năm 2016 có đến 79.000 ca tử vong liên quan đến bia rượu ở Việt Nam và hàng trăm nghìn người khác phải nhập viện điều trị vì liên quan đến rượu bia.

Đáng lo ngại, gan nhiễm mỡ do rượu bia là bệnh diễn tiến âm thầm, ở giai đoạn sớm ít có triệu chứng rõ ràng và thường được phát hiện khi bệnh đã nặng, gan bị tổn thương nhiều. Một số trường hợp có thể gặp các dấu hiệu mơ hồ như cảm thấy chán ăn, mệt mỏi, vàng da, cơ thể khó chịu, hay buồn nôn hoặc có cảm giác nặng tức ở vùng dưới sườn bên phải… vốn các triệu chứng này dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác.

Ngoài gan nhiễm mỡ do bia rượu, 70% người béo phì bị gan nhiễm mỡ (gọi là gan nhiễm mỡ không do bia rượu), thường khởi phát từ hội chứng rối loạn chuyển hóa (béo phì, tiểu đường, đề kháng insulin, tăng lipid máu…) hoặc do lối sống thiếu khoa học (ăn nhiều dầu mỡ, nhiều chất ngọt, ít vận động…) dẫn đến rối loạn chuyển hóa lipid do tăng tải axit béo đến gan và các mô, gây ứ đọng nhiều chất béo và glycogen ở gan. Lúc này, tế bào Kupffer bị kích hoạt quá mức, phóng thích quá nhiều chất gây viêm khiến gan bị tổn thương và gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ.

Điều trị và phòng ngừa gan nhiễm mỡ

Hiện nay, vẫn chưa có thuốc đặc trị gan nhiễm mỡ. Do đó, để phòng ngừa và kiểm soát bệnh hiệu quả cần loại bỏ các yếu tố gây bệnh, đặc biệt tác động đúng cơ chế gây bệnh. Cụ thể:

Giải pháp khoa học trong việc cải thiện hiệu quả bệnh gan nhiễm mỡ

Với việc phát hiện cơ chế sinh bệnh gan nhiễm mỡ, các nhà khoa học đã đưa ra giải pháp mới nhằm ngăn ngừa và cải thiện bệnh là làm sao kiểm soát để tế bào Kupffer hoạt động ở ngưỡng an toàn và không sản sinh nhiều chất gây viêm gây hại gan, cụ thể ở bệnh lý gan nhiễm mỡ là TNF-α để ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh từ gốc.

Gần đây, các nhà khoa học Mỹ đã cho ra đời viên uống bổ gan Hewel với 2 tinh chất thiên nhiên là Wasabia Japonica và S.Marianum thiên nhiên có khả năng chống độc cho gan và tác dụng đặc hiệu lên tế bào Kupffer, giúp kiểm soát hiệu quả tế bào Kupffer. Nghiên cứu tại Đức và Nhật Bản cho thấy, sử dụng Wasabia và S. Marianum giúp kiểm soát tế bào Kupffer, làm giảm trên 50% các chất gây viêm chỉ sau 24 giờ. Nhờ đó, hạn chế quá trình mỡ hóa tế bào gan, cải thiện hiệu quả bệnh gan nhiễm mỡ và ngăn chặn diễn tiến thành viêm gan nhiễm mỡ, xơ gan, ung thư gan.

S.Marianum làm giảm sản xuất TNF-α, Interleukin và TGF-β nên giúp cải thiện quá trình viêm, tổn thương gan, phòng ngừa gan nhiễm mỡ, xơ gan hiệu quả.

Hạn chế uống rượu bia

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo, để phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ do rượu bia người trưởng thành chỉ nên dùng mỗi ngày khoảng 270ml bia hoặc 125ml rượu vang hoặc 25ml rượu mạnh. Nếu dùng quá mức này được coi là lạm dụng và gây ra nhiều tác hại nguy hiểm cho gan và các bộ phận khác của cơ thể.

Người đã mắc bệnh gan nhiễm mỡ bắt buộc phải có ý thức từ bỏ rượu bia để cấu trúc và chức năng gan ổn định, các tế bào gan hạn chế bị tổn thương và hủy hoại.

Thay đổi thói quen sinh hoạt và ăn uống khoa học

• Giảm cân bằng chế độ ăn uống khoa học, tập luyện thể dục, thể thao đều đặn nếu bị thừa cân hoặc béo phì.
• Dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, thư giãn; tránh thức khuya quá 23h.
• Tăng cường bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả trong thực đơn hàng ngày.
• Nên hạn chế ăn các thực phẩm giàu cholesterol như nội tạng hoặc mỡ động vật.
• Người thường xuyên uống rượu bia nên đi xét nghiệm, siêu âm định kỳ 6 tháng/lần để sớm phát hiện các tổn thương về gan.

Ngoài ra, để kiểm soát bệnh gan nhiễm mỡ, cần lưu ý kiểm soát các yếu tố liên quan tới hội chứng chuyển hóa đi kèm như béo phì, đái tháo đường, tăng lipid máu…

Gan nhiễm mỡ do bia rượu là nguyên nhân hàng đầu khiến gan bị tổn thương, trong đó tế bào Kupffer có vai trò chính và là “cội nguồn” tiến triển các bệnh lý nguy hiểm về gan như viêm gan, xơ gan, ung thư gan. Tuy nhiên, nếu được điều trị đúng và kịp thời, tình trạng gan nhiễm mỡ có thể đảo chiều và trở lại bình thường. Do đó, bên cạnh việc hạn chế bia rượu, xây dựng lối sống sinh hoạt khoa học, cần bổ sung 2 tinh chất quý Wasabia và S. Marianum để kiểm soát tốt hoạt động của tế bào Kupffer từ đó cải thiện cũng như phòng ngừa hiệu quả gan nhiễm mỡ cùng các bệnh lý về gan khác.