Người bị gan nhiễm mỡ có hiến máu được không? Cần lưu ý điều gì?

Hiểu về gan nhiễm mỡ là gì?

Gan nhiễm mỡ là tình trạng chất béo trong gan vượt quá 5% trọng lượng gan, được chia thành 2 loại: gan nhiễm mỡ do bia rượu và gan nhiễm mỡ không do bia rượu. Trong đó, có 25% gan nhiễm mỡ diễn biến thành viêm gan, xơ gan và ung thư gan do không có phát hiện, can thiệp và điều trị kịp thời.

Tùy nguyên nhân gây bệnh mà gan nhiễm mỡ diễn ra theo cơ chế khác nhau. Tuy nhiên khoa học hiện đại đã chỉ ra quá trình này đều có sự tham gia quyết định bởi tế bào Kupffer (nằm ở xoang gan). Khi tế bào Kupffer bị kích hoạt quá mức bởi các yếu tố độc hại như bia rượu, độc chất, virus… sẽ phóng thích hàng loạt chất gây viêm như TNF-α, TGF-β, Interleukin…, trong đó TNF-α được xem là yếu tố chính gây mỡ hóa tế bào gan.(1)

Nghiên cứu cho thấy, có đến 90% người hay uống rượu bia bị gan nhiễm mỡ. Tỷ lệ này ở người béo phì là 95%. Song, điều đáng nói là gan nhiễm mỡ là bệnh diễn tiến âm thầm, triệu chứng mờ nhạt nên khó phát hiện ở giai đoạn sớm, bệnh thường được phát hiện ở giai đoạn nặng, gan bị tổn thương nhiều. Một số trường hợp có thể gặp các dấu hiệu mơ hồ như cảm thấy chán ăn, mệt mỏi, vàng da, cơ thể khó chịu, hay buồn nôn…, vốn dễ bị nhầm lẫn với triệu chứng của nhiều bệnh lý khác.

Gan nhiễm mỡ là tình trạng chất béo trong gan “xâm chiếm” quá 5% trọng lượng gan

Người mắc bệnh gan nhiễm mỡ có hiến máu được không?

Để trả lời cho câu hỏi người mắc bệnh gan nhiễm mỡ có hiến máu được không, mọi người cần biết người hiến máu cần điều kiện gì?

• Mọi người từ 18 – 60 tuổi đều có thể tình nguyện hiến máu để cứu chữa người bệnh.
• Cân nặng tối thiểu với phụ nữ là 42kg, 45kg đối với nam giới. Lượng máu hiến mỗi lần không quá 9ml/kg cân nặng và không quá 500ml mỗi lần.
• Người hiến máu không bị nhiễm hoặc không có các hành vi lây nhiễm HIV và các bệnh lây nhiễm qua đường truyền máu khác (virus viêm gan B, vi rút viêm gan C, giang mai…).
• Thời gian hiến máu gần đây nhất là từ 12 tuần trở lên.
• Phụ nữ không có thai hoặc không nuôi con nhỏ dưới 1 tuổi
• Huyết áp tối đa trong khoảng từ 100 mmHg đến dưới 160 mmHg và tối thiểu trong khoảng từ 60 mmHg đến dưới 100 mmHg; Mạch trong khoảng từ 60 đến 90 lần/phút;
• Không mắc các bệnh mạn tính, cấp tính về thần kinh, tâm thần, hô hấp, tuần hoàn, tiết niệu, tiêu hoá, gan mật, nội tiết, máu và tổ chức tạo máu, bệnh hệ thống, bệnh tự miễn, tình trạng dị ứng nặng; không có tiền sử lấy, hiến, ghép bộ phận cơ thể người; không nghiện ma tuý, rượu; không có các khuyết tật nặng và đặc biệt theo quy định tại Luật Người khuyết tật; không sử dụng một số thuốc có nguy cơ gây đột biến di truyền theo quy định của Bộ Y tế.

Đối với bệnh lý gan nhiễm mỡ được xem là bệnh lành tính, thường không ảnh hưởng quá nhiều đến sức khỏe cũng như các hoạt động hàng ngày nếu duy trì chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học. Hơn nữa, gan nhiễm mỡ không phải là bệnh truyền nhiễm, do vậy, người bệnh vẫn có thể hiến máu bình thường. Tuy nhiên, đối với người bị bệnh gan nhiễm mỡ trước khi hiến máu cần kiểm tra, xét nghiệm một số thông số để biết chính xác tình trạng sức khỏe. Lưu ý, người bệnh không được tự ý hiến máu nếu chưa có sự hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ.

Ngoài ra, gan nhiễm mỡ cần được phát hiện và điều trị đúng cách, nếu để lâu hàm lượng mỡ tích tụ trong gan ngày càng tăng và làm suy yếu chức năng gan. Khi bệnh gan nhiễm mỡ đã tiến triển nặng có thể gây ra các triệu chứng như đau gan, vàng da, vàng mắt, buồn nôn, khó tiêu, chán ăn… Nếu không điều trị kịp thời, bệnh sẽ phát sinh ra các biến chứng như viêm gan, suy gan, xơ gan và ung thư gan.

Cần lưu ý điều gì khi đi hiến máu của người nhiễm bệnh?

Trường hợp bị gan nhiễm mỡ nhưng muốn hiến máu, điều cần thiết là người bệnh nên đến các cơ sở y tế, hoặc bệnh viện uy tín để thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiết. Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần lưu ý chăm sóc sức khỏe, có chế độ dinh dưỡng cân đối, vận động khoa học.

• Nên thăm khám định kỳ từ 3 – 6 tháng/lần để tầm soát, theo dõi và phát hiện bệnh sớm.
• Cần có chế độ dinh dưỡng cân đối, đầy đủ các nhóm dưỡng chất cần thiết cho cơ thể (tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất). Chú ý bổ sung rau xanh, trái cây tươi và ngũ cốc nguyên hạt vào trong thực đơn ăn uống hàng ngày; hạn chế chất béo, đồ ăn chiên xào, đường muối, rượu bia và thuốc lá. Nên thay thế dầu thực vật thay cho mỡ động vật.
• Duy trì vận động thường xuyên: Dành khoảng 30 phút mỗi ngày để tập luyện thể dục thể thao, duy trì 5 lần/tuần giúp nâng cao sức khỏe, tăng cường tuần hoàn máu và đốt cháy mỡ thừa trong cơ thể.

Gan nhiễm mỡ có hiến máu được không là vấn đề quan tâm của nhiều người, tuy nhiên, chăm sóc gan khỏe mạnh giúp phòng ngừa và cải thiện các bệnh lý gan cũng quan trọng không kém. Nếu không chăm sóc và điều trị tốt, gan nhiễm mỡ có thể tiến triển nặng, điều này không chỉ nguy hiểm đến tính mạng, mà còn là gánh nặng của gia đình và xã hội. Với những nội dung hữu ích trên, mong rằng mọi sẽ có cách nhìn toàn diện bệnh gan nhiễm mỡ về việc hiến máu cũng như cách chăm sóc, cải thiện bệnh tốt nhất.