Mắc bệnh gan nhiễm mỡ độ 2 chỉ vì… ngồi nhiều

Cảm thấy sức khỏe có vấn đề nhưng chị M.C 31 tuổi, trưởng phòng tài chính làm việc tại quận 2 không thể ngờ khi bác sĩ thông báo kết quả xét nghiệm của chị cho thấy chị đang bị gan nhiễm mỡ độ 2 trong một lần chị đi khám bệnh. Sở dĩ chị bất ngờ là vì chị không uống rượu bia, không thích ăn các loại bánh kẹo và nước ngọt, cũng không bị thừa cân. Theo bác sĩ lý giải, tình trạng gan nhiễm mỡ độ 2 của chị có thể là do tính chất công việc văn phòng, phải ngồi liên tục nhiều giờ trong ngày…Trên thực tế, không chỉ những người thừa cân hoặc nghiện bia rượu, những người dinh dưỡng kém, giảm cân quá nhanh hay những người ngồi nhiều, ít tập thể dục cũng nguy cơ cao bị gan nhiễm mỡ và các chứng bệnh khác.
 

Khi được bác sĩ giải thích, chị M.C cũng cho biết thêm đúng là do công việc phải ngồi nhiều, ít đi lại nên dù chị không thừa cân nhưng vòng hai lại to ra. Thêm vào đó, do khối lượng công việc nhiều nên chị ăn uống không đúng giờ, có khi chỉ ăn qua loa cho qua bữa. Chị cũng thường phải thức đêm để giải quyết công việc.

 

Ngồi nhiều khiến vòng bụng to ra là nguyên nhân gây nhiều bệnh lý trong đó có gan nhiễm mỡ

Theo báo cáo mới đây của trường Đại học Missouri (Hoa Kỳ), việc ngồi liên tục và quá lâu sẽ gây tác hại cho cơ thể. Vì khi cơ thể ở tư thế ngồi, các khối cơ thư giãn và hoạt động enzyme tiêu hóa giảm 90-95%, khiến lượng chất béo tồn đọng nhiều trong máu và gan. Do vậy với những người ngồi làm việc quá lâu hoặc thường xuyên ngồi xem tivi, online trong thời gian dài ngoài khả năng mắc các bệnh nhiều bệnh về tim mạch, đường huyết, còn có thể bị gan nhiễm mỡ…

Nhiều kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng phần lớn giới văn phòng, những người lao động trí óc có thói quen ngồi tại chỗ liên tục trong thời gian dài, ít vận động sẽ gây tổn thương các cơ quan trong cơ thể và là nguyên nhân dẫn đến những căn bệnh nguy hiểm.

Bên cạnh ngồi nhiều, chế độ dinh dưỡng không hợp lý như bỏ bữa (nhất là bỏ bữa sáng) hoặc ăn qua loa không cung cấp đủ nhu cầu dinh dưỡng, thức khuy thậm chí là nhịn tiểu cũng là những thói quen gây hại gan.

● Thức khuya: khoảng từ 23h đến 1h sáng, gan sẽ làm nhiệm vụ thải độc, loại bỏ các chất thừa thải ra ngoài cơ thể. Từ 1h đến 3h, túi mật trong gan giúp cơ thể tiêu hoá chất béo, mỡ xấu, cholesterol trong thức ăn và trong máu. Nếu bạn thức khuya, gan sẽ “vất vả” hơn làm tăng sinh các phản ứng oxy hóa tại gan.
 

● Nhịn ăn: Gan đảm đương rất nhiều nhiều vụ và để đảm bảo hoạt động, gan cần cung cấp năng lượng đầy đủ. Trong khi đó, thói quen nhịn ăn (đặc biệt là nhịn ăn sáng) sẽ khiến gan không đủ năng lượng làm giảm tần suất thanh lọc máu, làm cho các độc chất tích tụ ở gan ngày càng nhiều.

● Nhịn tiểu: Mỗi ngày, gan phải tiếp nhận khoảng 4g nồng độ amoniac trong máu và những chất độc, vi rút, vi khuẩn khác từ thực phẩm bẩn, môi trường ô nhiễm…Vì thế, nếu bạn có thói quen nhịn tiểu, amoniac, ure và nhiều thành phần khác trong nước tiểu sẽ thấm vào tĩnh mạch thận, sau đó vào máu và quay ngược trở lại gan. Lúc này, gan sẽ phải gồng gánh thêm một lượng amoniac, ure và nhiều chất độc hại khác có trong nước tiểu.

Thói quen thức khuya, nhịn ăn, hay nín tiểu vừa làm độc chất tích tụ ở gan càng nhiều khiến các tế bào gan phải làm việc liên tục để khử độc chất tạo ra các phản ứng oxy hóa sản sinh ra các chất trung gian độc hại (ROS Reactive Oxygen Species) kích hoạt tế bào Kupffer (là một đại thực bào nằm trong xoang gan, có nhiệm vụ xử lý các vi khuẩn, hồng cầu già chết... tạo phản ứng miễn dịch) phóng thích quá nhiều các chất gây viêm như TNF-α, TGF-β và Interleukin,… Các chất này sẽ hủy hoại các tế bào gan và làm suy giảm vai trò của gan, đóng vai trò quan trọng góp phần gây ra những bệnh lý nguy hiểm của gan. Trong đó, yếu tố tiền viêm TNF-α được nghiên cứu cho thấy là chất gây gan nhiễm mỡ.

Vì gan nhiễm mỡ thường không có triệu chứng nên nhiều người chủ quan, khi phát hiện có thể đã ở tình trạng gan nhiễm mỡ độ 2 hoặc độ 3.

Phòng ngừa gan nhiễm mỡ không khó. Thậm chí, khi đang ở trong tình trạng gan nhiễm mỡ độ 2, bạn vẫn có thể đảo ngược tình hình nếu có phương pháp điều trị thích hợp.

Hiện nay, chưa có thuốc điều trị gan nhiễm mỡ, phương pháp điều trị chủ yếu vẫn là điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và tăng cường vận động, tập thể thao.

Theo các chuyên gia y tế khuyến cáo mỗi ngày nên dành ít nhất ba mươi phút cho các hoạt động vận động cơ thể nhằm thúc đẩy quá trình trao đổi chất và tăng cường hiệu quả chuyển hóa năng lượng. Ngoài ra tập thể dục, vận động đều đặn mỗi ngày với một cường độ vừa phải sẽ giúp kiểm soát tốt cân nặng và tình trạng sức khỏe, giảm các nguy cơ bệnh thể chất và tâm lý.
 

Để phòng ngừa gan nhiễm mỡ, các chuyên gia y tế khuyến cáo mỗi ngày nên dành ít nhất ba mươi phút cho các hoạt động vận động cơ thể.

 

Nên đứng dậy đi lại sau 1 tiếng ngồi làm việc
 

Với những người mắc gan nhiễm mỡ, nên trao đổi với bác sĩ để được tư vấn về chế độ ăn uống, chương trình tập luyện do việc tư vấn sẽ còn phụ thuộc vào tuổi tác, chiều cao, cân nặng, mức độ chẩn đoán của bệnh gan nhiễm mỡ và các điều kiện khác của sức khỏe như có mắc các bệnh về tiểu đường, cao huyết áp,  rối loạn mỡ máu…
 

Bên cạnh đó, người bệnh nên lưu ý điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và kiểm tra sức khỏe định kì từ 3-6 tháng/lần, đồng thời sử dụng sản phẩm bảo vệ gan dựa trên cơ chế kiểm soát tế bào Kuppfer nhằm hạn chế sản sinh các yếu tố TNF-α giúp phòng và cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ.

Ngọc Bích