Chế độ ăn uống cho người gan nhiễm mỡ như thế nào cho tốt?
Hiện nay gan nhiễm mỡ chưa có thuốc đặc trị nên chế độ ăn, thực đơn cho người bệnh gan nhiễm mỡ đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát sự phát triển của bệnh.
Ăn uống thiếu lành mạnh không chỉ ảnh hưởng đến cân nặng và hệ tiêu hóa mà còn đe dọa sức khỏe của gan. Đối với những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ, thay đổi thói quen ăn uống là cách giúp kiểm soát và cải thiện bệnh hiệu quả. Dưới đây là những gợi ý hữu ích để xây dựng chế độ ăn uống cho người gan nhiễm mỡ.
Các nguy cơ gây ra gan nhiễm mỡ
Người bị gan nhiễm mỡ thường cảm thấy mệt mỏi, ăn không ngon, hay cảm thấy buồn nôn, đầy bụng, đau bụng, rối loạn nội tiết, vàng da, gan to (phát hiện khi siêu âm),… Và đây là những nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh gan nhiễm mỡ:
- Rượu bia: Sử dụng rượu bia thường xuyên có thể gây suy giảm chức năng gan, tăng nguy cơ tích tụ mỡ trong gan cũng như hạn chế khả năng tổng hợp lipoprotein.
- Thừa cân và béo phì: Người thừa cân béo phì thường gặp khó khăn trong quá trình chuyển hóa mỡ, lâu dài sẽ tích tụ mỡ trong gan, tạo điều kiện gan nhiễm mỡ.
- Bệnh lý: Các bệnh lý như mỡ máu, tiểu đường, rối loạn lipid máu có thể tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ.
- Tác dụng phụ của thuốc: Sử dụng thuốc không tuân thủ đúng hướng dẫn hoặc thuốc có tác dụng phụ có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của bệnh gan nhiễm mỡ.
- Một số vấn đề khác: Kháng insulin, giảm cân nhanh, yếu tố di truyền cũng đóng góp vào nguy cơ phát triển bệnh gan nhiễm mỡ.
Chế độ ăn uống cho người bị gan nhiễm mỡ
1. Ăn nhiều chất xơ
Chế độ ăn uống cho người gan nhiễm mỡ luôn được khuyến nghị nên bổ sung chất xơ bằng các loại rau xanh và hoa quả tươi. Chất xơ giúp kích thích nhu động đường ruột, giảm tình trạng táo bón và ngăn chặn xơ vữa động mạch hiệu quả. Không chỉ giúp cải thiện hệ tiêu hóa, rau xanh và hoa quả còn cung cấp nhiều loại vitamin và khoáng chất quan trọng. Đặc biệt, vitamin A và vitamin E trong các loại này có vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự tích tụ mỡ trong gan.

Chế độ ăn nhiều chất xơ hỗ trợ hoạt động gan hiệu quả
2. Bổ sung vitamin và chất chống oxy hóa
Khi quá trình phân hủy chất dinh dưỡng diễn ra không đúng cách, tế bào gan có thể chịu tổn thương nghiêm trọng, gây tích tụ chất béo không mong muốn. Chất chống oxy hóa đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc bảo vệ các tế bào gan, giúp chúng chống lại những tổn thương có thể xảy ra, từ đó duy trì một hệ thống gan khỏe mạnh và hoạt động hiệu quả.
3. Nên ăn nhiều cá
Chế độ ăn uống của người bị gan nhiễm mỡ nên có nhiều cá, đặc biệt là các loại cá giàu axit béo omega-3. Theo nghiên cứu, ăn nhiều cá giàu omega-3 có thể giúp cải thiện mỡ trong gan, giảm cholesterol lipoprotein mật độ thấp (LDL-c) và giảm chỉ số BMI ở những người mắc gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).
4. Nên ăn đạm thực vật và đạm từ sữa
Đậu nành là một nguồn đạm thực vật phong phú, phù hợp với chế độ ăn uống của người bị gan nhiễm mỡ. Đạm khi được hấp thụ đầy đủ sẽ hỗ trợ hoạt động phân giải chất béo tích tụ trong gan, đồng thời hỗ trợ quá trình giảm cân và duy trì sức khỏe gan.
Hợp chất isoflavones trong đậu nành có khả năng kiềm chế lượng đường trong máu và cholesterol tại gan. Theo nghiên cứu, sử dụng đậu nành có thể giúp giảm lượng mỡ trong gan của các bệnh nhân nữ béo phì đến 20%, đặc biệt là khi kết hợp với chế độ ăn uống cân đối.
Ngoài ra, whey protein, đạm từ sữa, cũng là một lựa chọn tốt cho người gan nhiễm mỡ. Theo một nghiên cứu dựa trên các người bệnh gan nhiễm mỡ béo phì cho thấy, sử dụng 60g whey protein hàng ngày trong 4 tuần có thể giảm đến 20% lượng mỡ trong gan. Whey protein không chỉ là nguồn đạm chất lượng mà còn chứa các axit amin cần thiết hỗ trợ quá trình giảm cân và duy trì cân nặng ổn định.
5. Hạn chế món ăn mặn, thực phẩm đóng hộp
Lạm dụng các món ăn muối mặn như thịt muối, dưa cà muối, thức ăn nhanh và thực phẩm đóng hộp có thể tạo ra thói quen ăn mặn, đồng thời gia tăng lượng mỡ tích tụ trong gan. Nghiên cứu trên chuột còn cho thấy, việc ăn nhiều muối có thể tăng cường độ nhạy insulin ở tế bào mỡ, gây ra sự chuyển hóa glucose không cân đối, đồng thời kích thích sự phì đại tế bào mỡ.
Chế độ ăn nhiều muối không chỉ ảnh hưởng đến sự hấp thu glucose và chuyển hóa glucose, mà còn tăng nồng độ leptin, gây phù và giữ nước, làm tăng tỷ lệ mỡ cơ thể. Điều này dẫn đến béo phì và kháng insulin, hai yếu tố đáng chú ý đối với bệnh gan nhiễm mỡ. Ngoài ra, lượng muối nạp vào cơ thể quá nhiều cũng ảnh hưởng đến hệ thống hormone điều chỉnh cân bằng huyết áp và dịch ngoại bào, dẫn đến quá trình viêm gan và xơ hóa, làm cho bệnh gan nhiễm mỡ tiến triển nặng hơn.
6. Hạn chế thực phẩm cay nóng
Thức ăn cay nóng không gây hại đến sức khỏe gan. Ngược lại, thực phẩm cay nóng còn chứa nhiều caspacin – một hợp chất được chứng minh là có tác dụng chống lại viêm gan cấp tính do nhiễm trùng. Tuy nhiên, thực phẩm cay nóng thường kích thích niêm mạc miệng, dạ dày và ruột, điều này dẫn đến các biến chứng liên quan như viêm loét dạ dày, viêm loét ruột, rối loạn tiêu hóa… ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và hấp thu các chất từ đường tiêu hóa, gây gia tăng áp lực cho gan.
Thay vào đó, hãy chọn những thực phẩm dễ tiêu hóa để giảm áp lực cho gan như rau xanh, trái cây và đạm thực vật. Bạn cũng có thể tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng chế độ ăn uống cho người gan nhiễm mỡ phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe cụ thể của mình.

Người gan nhiễm mỡ cũng nên kiêng kỵ các thực phẩm cay nóng
7. Hạn chế bia rượu
Rượu bia và các thức uống có cồn khi đi vào cơ thể sẽ tạo ra áp lực lớn cho gan, buộc gan phải tăng cường hoạt động để loại bỏ độc tố. Điều này không chỉ gây căng thẳng cho gan mà còn tăng nguy cơ tích tụ mỡ trong gan. Lượng cồn hấp thụ vào máu sẽ chuyển hoá thành acetic acid, một chất có khả năng ngăn chặn cơ thể sử dụng chất béo để chuyển hóa thành năng lượng. Từ đó, làm tăng nguy cơ tích mỡ ở gan và đồng thời ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa chất béo.
Gan nhiễm mỡ uống gì?
Uống nước cũng là cách giúp gan thanh lọc độc tố và hoạt động hiệu quả hơn, đồng thời cải thiện tốt bệnh gan nhiễm mỡ. Chế độ ăn uống cho người gan nhiễm mỡ không thể thiếu các loại thức uống sau:
- Trà lá sen: Trà lá sen là lựa chọn xuất sắc giúp giảm béo và ngăn chặn sự tích tụ mỡ trong gan. Không chỉ vậy, uống trà lá sen còn giúp giảm cholesterol và giảm nguy cơ xơ vữa động mạch.
- Nước ép táo: Chất pectin trong táo có khả năng đào thải kim loại nặng, tăng hoạt động gan. Uống nước ép táo mỗi ngày hỗ trợ điều trị gan nhiễm mỡ hiệu quả.
- Nước ép bưởi: Bưởi chứa nhiều vitamin hỗ trợ thanh lọc và đào thải độc tố, đồng thời thúc đẩy quá trình tái tạo gan. Vỏ bưởi cũng giúp tăng cường hiệu quả điều trị gan nhiễm mỡ.
- Trà atiso: Uống trà atiso hàng ngày giúp thanh nhiệt, giải độc, đặc biệt là cho bệnh nhân gan nhiễm mỡ. Ngoài ra, chất chống oxy hóa trong atiso cũng có thể hỗ trợ giải độc và phục hồi gan.
- Nước ép rau củ: Rau củ quả sạch cung cấp nhiều vitamin tốt cho gan. Bạn có thể kết hợp nhiều loại trái cây, rau củ để làm nước ép uống hàng ngày giúp cải thiện hiệu quả tình trạng gan nhiễm mỡ.
- Sữa ít béo hoặc tách kem: Sữa ít béo hoặc tách kem là nguồn chất đạm, chất béo, canxi và vitamin tốt cho cơ thể mà không ảnh hưởng đến sức khỏe gan như chất béo bão hòa trong các loại sữa thông thường.
- Trà xanh: Trà xanh với hàm lượng chất chống oxy hóa cao giúp giảm mỡ gan. Uống trà xanh thường xuyên có thể cải thiện sức khỏe gan và rối loạn lipid máu.(1)
- Nước ép trái cây: Nước ép trái cây không chỉ giải khát mà còn giúp đào thải, giảm gánh nặng cho gan. Thường xuyên uống nước ép trái cây sẽ hỗ trợ hoạt động gan và cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ.
- Cà phê: Các nghiên cứu cho thấy, uống cà phê có thể giảm nồng độ men gan bất thường, giúp giảm tổn thương gan. Caffeine trong cà phê cũng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ.

Các loại nước ép từ rau củ và trái cây tươi rất tốt cho gan
Gan nhiễm mỡ ăn gì?
Dưới đây là một số thực phẩm bạn có thể bổ sung vào chế độ ăn uống gan nhiễm mỡ giúp cải thiện mức độ mỡ trong gan:(2)
- Rau cải xanh: Rau xanh và bông cải xanh giúp ngăn chặn tích tụ mỡ trong gan. Rau bina và cải xoăn là những lựa chọn tốt cho gan và hỗ trợ giảm cân hiệu quả.
- Đậu phụ: Protein trong đậu phụ giúp giảm tích tụ chất béo ở gan. Đậu phụ còn ít chất béo và giàu protein.
- Cá béo: Các loại cá như cá hồi, cá mòi, cá ngừ chứa axit béo omega-3 giúp cải thiện mức độ chất béo trong gan.
- Yến mạch: Carbohydrate từ ngũ cốc nguyên hạt như bột yến mạch không chỉ cung cấp năng lượng mà còn giúp duy trì cân nặng và no lâu hơn.
- Quả óc chó: Quả óc chó chứa nhiều axit béo omega-3, giúp cải thiện các chỉ số chức năng gan.
- Quả bơ: Bơ chứa chất béo lành mạnh và chất xơ giúp kiểm soát cân nặng, ngăn ngừa và làm chậm quá trình tổn thương gan.
- Hạt hướng dương: Hạt hướng dương chứa nhiều vitamin E, chất chống oxy hóa bảo vệ gan khỏi các tác nhân gây tổn thương.
- Dầu oliu: Dầu oliu chứa axit béo omega-3, giúp giảm nồng độ men gan và kiểm soát cân nặng.
- Tỏi: Tỏi giúp giảm trọng lượng cơ thể và mỡ ở người mắc bệnh gan nhiễm mỡ.
Ngoài việc tăng cường các loại thực phẩm hỗ trợ cải thiện chức năng gan, bạn có thể bổ sung thêm các tinh chất thiên nhiên thông qua các thực phẩm bổ trợ sức khỏe. Hiện nay, viên uống Hewel với thành phần chiết xuất từ 2 tinh chất quý thiên nhiên quý S. Marianum và Wasabia có thể giúp hỗ trợ cải thiện sức khỏe gan hiệu quả.
Các nghiên cứu chi tiết đã chỉ ra rằng S. Marianum và Wasabia có khả năng kiểm soát hoạt động tế bào Kupffer, giảm hình thành các chất gây viêm như Leukotriene, Interleukin, TNF-α, TGF-β. Điều này giúp ngăn chặn bệnh gan nhiễm mỡ và xơ gan, đồng thời tăng khả năng chống độc và bảo vệ gan khỏi các tác nhân có hại. Đặc biệt, chúng hỗ trợ phục hồi chức năng gan ở những trường hợp viêm gan mãn tính, gan nhiễm mỡ, ung thư gan và tình trạng tổn thương gan do rượu bia.

Với thành phần chiết xuất hoàn toàn từ thiên nhiên, viên uống Hewel là lựa chọn hiệu quả trong việc ngăn ngừa các bệnh lý liên quan đến gan và duy trì sức khỏe gan toàn diện
Chế độ ăn uống cho người gan nhiễm mỡ với các thực phẩm tốt và có lợi cho gan có thể giúp người bệnh kiểm soát và cải thiện tích cực mức độ mỡ trong gan. Tuy nhiên, trước khi thay đổi chế độ ăn uống hay bắt đầu chương trình điều trị mới, bạn nên thảo luận với bác sĩ để đảm bảo phù hợp với tình trạng bệnh.