Biến chứng của viêm gan: Xơ gan, ung thư gan có nguy hiểm không?

Bệnh viêm gan là gì?

Viêm gan là tình trạng tổn thương gan, do sự hiện diện của các tế bào viêm trong mô gan. Bệnh ra âm thầm, ít có biểu hiện ở giai đoạn đầu nên thường phát hiện khi bệnh đã trở nặng. Viêm gan được chia thành 2 loại là: viêm gan cấp tính và viêm gan mãn tính. Trong đó, viêm gan kéo dài trên 6 tháng gọi là viêm gan mãn tính.

Bệnh viêm gan thường do 3 yếu tố chính sau đây gây nên:

• Viêm gan do virus (như A, B, C, E. G…): ký sinh trùng (ký sinh trùng sốt rét)
• Do chất độc: Từ rượu bia, thực phẩm nhiễm bẩn, thuốc điều trị (thuốc giảm đau, kháng viêm, thuốc lao…), kim loại nặng…
• Do tự miễn: Hệ thống miễn dịch tấn công và làm hủy hoại tế bào gan.

Những yếu tố gây hại (rượu bia, hóa chất, virus, vi khuẩn) xâm nhập vào cơ thể sẽ kích thích tế bào Kupffer sản xuất các chất gây viêm như Leukotriene, Interleukin, TNF-α, TGF-ß… hủy hoại tế bào gan và làm chức năng gan bị suy giảm. Nếu không được phát hiện, điều trị, hỗ trợ đúng cách và kịp thời sẽ làm bệnh tiến triển thành xơ gan, thậm chí ung thư gan gây nguy hiểm đến tính mạng.

Biến chứng bệnh viêm gan

Viêm gan mãn tính nếu không được phát hiện và có phương pháp điều trị và hỗ trợ kịp thời, bệnh tiến triển và có nguy cơ biến chứng thành các các bệnh nguy hiểm sau đây:(2)

1. Xơ gan

Cùng chung nguyên nhân với viêm gan, xơ gan là giai đoạn cuối của những bệnh lý gan mãn tính có nguyên nhân xuất phát từ những yếu tố bên ngoài như virus, vi khuẩn, rượu bia, thuốc, hóa chất…

Trong đó, sự tăng hoạt động quá mức của tế bào Kupffer (một đại thực bào nằm trong xoang gan làm nhiệm vụ miễn dịch) chính là cơ chế bệnh sinh chủ yếu làm viêm gan diễn tiến thành xơ gan và là nguyên nhân gây ra các bệnh lý gan khác.

Bình thường, các tế bào stellate (tế bào hình sao) ở trạng thái “ngủ yên” vô hại. Nhưng khi Kupffer bị kích hoạt quá mức phóng ra nhiều hóa chất gây viêm trong đó có hóa chất TGF-β, chất gây viêm này sẽ khiến tế bào Stellate bị kích hoạt “trỗi dậy” và trở thành dạng giống nguyên bào sợi cơ.

Việc kích hoạt các tế bào hình sao này làm gia tăng tổng hợp sợi collagen dẫn đến tích tụ, lắng đọng các sẹo. Sự hiện diện của sẹo dạng sợi làm các tế bào gan khó hấp thu chất dinh dưỡng và làm cản trở hoạt động tuần hoàn, khử độc. Các sẹo xơ tạo ra ngày càng nhiều sẽ càng gây tổn thương và làm chết tế bào gan nhiều hơn.

Hậu quả của bệnh là làm thay đổi hoàn toàn cấu trúc, phát triển các nốt tế bào gan tân sinh không có chức năng dẫn đến bệnh lý xơ gan. Đặc trưng của bệnh là sự xơ hóa và hoại tử tế bào gan lan tỏa, hình thành những nốt bất thường ở gan, khiến gan bị mất chức năng. Đây là tiến trình không thể phục hồi được.

Tuy nhiên, xơ gan giai đoạn đầu thường không có triệu chứng cụ thể, đa số bệnh được phát hiện lúc đã biến chứng, việc điều trị trở nên khó khăn, thậm chí còn đe dọa đến tính mạng.

2. Ung thư gan

Theo chia sẻ của TTND Lê Văn Điềm, ung thư gan là loại ung thư phổ biến trên thế giới và có tỉ lệ tử vong đứng hàng thứ 2 trong các bệnh ung thư. Trong cộng đồng hiện nay, tỷ lệ người trẻ mắc ung thư gan ngày càng tăng, đặc biệt nhiều trường hợp chỉ ở độ tuổi 15-30.

80% trường hợp tăng nguy cơ ung thư gan ở những người bị nhiễm viêm gan mãn tính đã diễn tiến sang giai đoạn xơ gan. Triệu chứng thường gặp nhất của ung thư gan là đau bụng và phù, lách to, sụt cân và sốt.

Ung thư gan bao gồm ung thư nguyên phát (khối u xuất hiện tại gan) và thứ phát (khối u xuất phát từ những cơ quan khác rồi di chuyển đến gan). Trong ung thư nguyên phát, ung thư biểu mô tế bào gan là loại ung thư gan thường gặp nhất.

Nghiên cứu dưới cấp độ sinh học phân tử, các nhà khoa học thấy rằng, các tế bào gan bị hủy hoại trong giai đoạn viêm gan và xơ gan sẽ một lần nữa kích hoạt tế bào Kupffer tiết ra các chất gây viêm như Interleukin, TNF-α, TGF-ß… Tế bào gan chết hàng loạt dễ dẫn đến nguy cơ đột biến tự phát cũng là một trong những nguyên nhân gây ung thư gan.

Bệnh viêm gan nào là nguy hiểm nhất?

Bệnh viêm gan do các virus có cách lây truyền, cũng như mức độ nguy hiểm khác nhau. Các virus hay gặp bao gồm virus viêm gan A, B, C, D và E. (1)

• Viêm gan A: Bệnh viêm gan A lây truyền từ người sang người qua đường ăn uống, chất thải ra ngoài nếu không được xử lý đúng cách, virus viêm gan A có điều kiện để phát tán, xâm nhập vào nguồn nước, đồ ăn khiến bệnh lây lan ra cộng đồng. Bệnh viêm gan A được đánh giá là ít nguy hiểm (trừ thể tối cấp), không tiến triển thành mãn tính cũng không để lại di chứng nào.

• Viêm gan B: Bệnh dễ dàng lây lan từ người sang người qua đường máu do tiếp xúc với máu và chế phẩm từ máu, dịch tiết của cơ thể, quan hệ tình dục không an toàn và có thể lây nhiễm từ mẹ sang con. Đây là bệnh được đánh giá là bệnh nguy hiểm nhất. Theo thống kê, có đến 85-90% người trưởng thành mắc bệnh có diễn biến cấp tính, 10% tiến triển thành bệnh mãn tính, có nguy cơ dẫn đến xơ gan hoặc ung thư gan nguyên phát.

• Viêm gan C: Virus viêm gan C lây truyền từ người sang người qua tiếp xúc với máu, chế phẩm từ máu, qua quan hệ tình dục, và từ mẹ truyền sang con. Tuy mức độ bệnh có thể nhẹ hơn viêm gan B, tuy nhiên triệu chứng khá giống với bệnh viêm gan B như chán ăn, đầy bụng, buồn nôn… và có nguy cơ phát triển thành xơ gan, ung thư gan gây nguy hiểm đến tính mạng.

• Viêm gan D: Virus viêm gan D lây truyền từ người sang người qua tiếp xúc với máu, chế phẩm từ máu, qua quan hệ tình dục. Tuy nhiên, virus viêm gan D luôn đồng nhiễm với virus viêm gan B hoặc bội nhiễm trên bệnh nhân có HBsAg (+). Bệnh có thể tự khỏi nhưng có số ít trường hợp bệnh diễn biến rất nặng (nếu đồng nhiễm viêm gan virus B) hoặc trở thành viêm gan mạn tính. Virus viêm gan D không thể độc lập lây bệnh, mà chỉ những ai đã bị viêm gan B mới có khả năng mắc loại bệnh này.

• Viêm gan E: Bệnh lây truyền từ người sang người bằng đường phân – miệng (virus viêm gan E được đào thải qua phân của người hoặc động vật bị nhiễm bệnh, sau đó qua đường nước uống, đồ ăn bị nhiễm mầm bệnh mà không được nấu chín) và sử dụng nguồn nước không được xử lý đúng quy trình. Bệnh viêm gan E tuy không phải là bệnh phổ biến nhưng nếu xảy ra vấn đề nhiễm trùng thì viêm gan E trở nên nguy hiểm, có thể phát triển thành kịch phát gây suy gan cấp, đe dọa đến tính mạng.

Cách phòng ngừa biến chứng viêm gan

Để phòng ngừa những biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm gan cần thăm khám và điều trị hỗ trợ bệnh từ sớm. Nếu viêm gan ở giai đoạn cấp tính người bệnh cần tuân theo phác đồ điều trị của bác sĩ. Một số thuốc dùng để điều trị bệnh viêm gan hiện nay là interferon, protease, nucleoside analogue kháng virus, thuốc ức chế polymerase. Trường hợp bệnh nặng, kháng thuốc thì cân nhắc đến biện pháp ghép gan, tuy nhiên phương pháp này tốn kém và thách thức thành công.

Tiêm ngừa vaccine là cách phòng ngừa bệnh viêm gan hiệu quả

Ngoài phương pháp điều trị bệnh viêm gan thì nên tiêm vaccine viêm gan từ sớm là cách phòng ngừa bệnh tốt nhất. Hiện nay, đã có vaccine A, B, và chưa có vaccine C, D. Theo đánh giá của các chuyên gia, việc tiêm vaccine đạt hiệu quả đến 95%. Bên cạnh việc tiêm vaccine ngừa viêm gan, điều trị bằng thuốc theo chỉ định của bác sĩ thì người bệnh cũng nên áp dụng những biện pháp hỗ trợ điều trị như:

• Có chế độ dinh dưỡng cân đối, lành mạnh: ăn đầy đủ dinh dưỡng và tăng cường nhóm thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất.
• Duy trì chế độ vận động giúp tăng cường hệ miễn dịch, tăng cường sức khỏe toàn thân.
• Có chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý.
• Sử dụng biện pháp quan hệ tình dục an toàn, tránh lây nhiễm bệnh.
• Vệ sinh thân thể sạch sẽ, tập thói quen rửa tay sạch trước khi ăn.
• Nên thăm khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần khi có nguy cơ cao (nhân viên y tế).

Xơ gan, ung thư gan có thể được xem là “án tử” đối với bệnh nhân nếu không phát hiện và điều trị sớm (ghép gan), vì vậy cần có biện pháp phòng ngừa biến chứng viêm gan từ sớm. Bên cạnh điều chỉnh lối sống, sinh hoạt và ăn uống điều độ, tiêm phòng thì nên chủ động sử dụng tinh chất thiên nhiên bảo vệ gan từ sớm, ngăn ngừa tổn thương gan sâu rộng. Hiện nay, Hewel được xem là giải pháp ưu tú từ các nhà khoa học Mỹ, hỗ trợ ngăn ngừa tổn thương gan mang lại hiệu quả vượt trội được các chuyên gia khuyên dùng.

Sản phẩm là sự kết hợp của bộ đôi tinh chất thiên nhiên Wasabia và S.Marianum có khả năng hỗ trợ kiểm soát tốt hoạt động của tế bào Kupffer giúp phòng và cải thiện các bệnh về gan, tăng khả năng chống độc, bảo vệ gan trước các tác nhân gây hại (vi sinh vật, hóa chất, thuốc cải thiện bệnh,…), hỗ trợ các liệu pháp khắc phục viêm gan siêu vi B, C; giảm tác hại của hóa trị. Sản phẩm được sản xuất bằng công nghệ tiên tiến và phương pháp tinh chiết riêng biệt, đảm bảo chất lượng và độ tinh khiết cao của tinh chất. Thành phần sản phẩm đã được kiểm chứng khoa học về tính an toàn và hiệu quả nên người dùng có thể yên tâm sử dụng dài lâu. Chỉ cần sử dụng 2 viên mỗi ngày (sáng, tối) giúp gan hoạt động trơn tru, khỏe mạnh, phòng ngừa các bệnh lý về gan nguy hiểm.