Bệnh gan nhiễm mỡ cấp độ 1 và cách khắc phục
Gan nhiễm mỡ là tình trạng ứ đọng mỡ trong gan và được chia thành nhiều cấp độ khác nhau. Bệnh gan nhiễm mỡ cấp độ 1 được xem là mức độ nhẹ nhất và hoàn toàn có thể đưa gan trở về bình thường. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ khiến bệnh tiến triển nặng hơn, dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như xơ gan, ung thư gan. Vì vậy chúng ta cần hiểu rõ gan nhiễm mỡ độ 1 là gì? Triệu chứng, nguyên nhân và các điều trị phòng ngừa tiến triển xấu của bệnh.
Tìm hiểu về gan nhiễm mỡ độ 1
Gan nhiễm mỡ hay còn gọi là gan thoái hóa mỡ là tình trạng ứ đọng mỡ trong gan vượt quá 5% trọng lượng của gan. Gan nhiễm mỡ giai đoạn 1, mỡ chỉ tích tụ một lượng nhỏ ở gan nên chưa ảnh hưởng đến chức năng gan. Vì vậy, giai đoạn này người bệnh sẽ không thể thấy triệu chứng rõ ràng, bệnh thường được phát hiện tình cờ. Khi bệnh tiến triển nặng, người bệnh mới cảm nhận sự mệt mỏi, da vàng, mắt vàng và sút cân, chán ăn, bụng sưng to bất thường. Đối tượng dễ mắc gan nhiễm mỡ: người thừa cân béo phì, tăng mỡ máu, uống nhiều rượu bia, bị tiểu đường type 2, béo bụng (nữ 80 cm, nam 90 cm), người cao tuổi…
Tùy thuộc vào hàm lượng mỡ trong gan, bệnh được chia thành ba loại:
- Thể nhẹ (gan nhiễm mỡ độ 1): Mỡ chiếm từ 5 – 10% trọng lượng gan.
- Thể vừa (gan nhiễm mỡ độ 2): Mỡ chiếm 10 – dưới 30% trọng lượng gan.
- Thể nặng (gan nhiễm mỡ độ 3): Mỡ chiếm >= 30% trọng lượng gan.
Hình ảnh mô phỏng tình trạng mỡ ứ đọng trong gan
Nguyên nhân gan nhiễm mỡ độ 1
1. Gan nhiễm mỡ do rượu bia
Rượu bia là nguyên nhân hàng đầu gây nên tình trạng gan nhiễm mỡ. Khi rượu, bia được đưa vào cơ thể, chất cồn sẽ làm gia tăng việc tiêu hủy lipid ở các mô ngoại biên và gia tăng lượng acid béo tự do từ mô mỡ đến gan, vì vậy tăng tích lũy triglyceride tại gan. Cụ thể, chất cồn trong rượu bia khiến tế bào Kupffer – một đại thực bào nằm ở xoang gan bị kích hoạt làm gián đoạn quá trình oxy hóa acid béo, từ đó làm tăng tích lũy và giảm ly giải chất béo, gây mỡ hóa tế bào gan.
Ngoài ra, chất cồn cũng có tác động thúc đẩy chuyển dịch các độc tố, vi khuẩn từ ruột vào gan, khiến những người uống nhiều rượu bia dễ bị nhiễm độc. Các độc tố này làm tế bào Kupffer bị kích hoạt quá mức, sản xuất các chất gây viêm, gây hoại tử tế bào gan. Cụ thể các chất độc kích hoạt tế bào Kupffer làm cho tế bào này phóng thích cytokines và chemokines như TNF-alpha và Interleukin-8. TNF-alpha gây gan nhiễm mỡ, tăng sản xuất các gốc tự do (ROS) đẩy nhanh quá trình chết tự nhiên của tế bào gan, IL-8 tăng hoạt hóa bạch cầu đa nhân trung tính dẫn đến nguyên nhân gan nhiễm mỡ do rượu bia.
Theo TTND Lê Văn Điềm – Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cho biết: Nghiên cứu cho thấy, có đến 90% người hay uống rượu bia bị gan nhiễm mỡ. Tỷ lệ này ở người béo phì là 95%. Nếu không được cải thiện kịp thời, gan nhiễm mỡ có thể diễn tiến đến các bệnh lý nguy hiểm như viêm gan, xơ gan, thậm chí ung thư gan.
2. Gan nhiễm mỡ do biến chứng từ các bệnh lý khác
Gan nhiễm mỡ còn có thể do nguyên nhân từ các bệnh lý rối loạn chuyển hóa như béo phì, tiểu đường, tăng lipid máu.
Theo một nghiên cứu năm 2012 trong tạp chí American Journal of Clinical Nutrition, những người ăn thừa tới 1.000 calo thực phẩm có đường trong 3 tuần chỉ tăng 2% trọng lượng cơ thể. Trong khi đó, lượng mỡ trong gan đã tăng lên đến 27%.
3. Gan nhiễm mỡ do các nguyên nhân khác
Do lối sống, bao gồm thói quen ăn uống và vận động. Sở thích ăn nhiều thực phẩm có chứa nhiều dầu mỡ, chất béo, chất bột đường sẽ có nguy cơ tích tụ nhiều mỡ ở trong gan. Đồng thời, lười vận động cũng sẽ có nguy cơ cao hơn bị gan nhiễm mỡ do chất béo tích tụ không được giải phóng bằng các hoạt động thể chất.
Di truyền cũng là một lý do sinh ra bệnh gan nhiễm mỡ. Nếu sinh ra trong một gia đình có nhiều người bị béo phì và gan nhiễm mỡ thì tỉ lệ chúng ta mắc căn bệnh này sẽ cao hơn so với những người khác. Nhớ kiểm tra chức năng gan định kỳ và lưu ý hơn trong dinh dưỡng và vận động.
Có những trường hợp viêm gan nhiễm mỡ có liên quan đến thuốc hoặc độc tố chuyên biệt nào đó. Độc tố có thể là các sản phẩm hóa dầu (petrochemicals) dùng trong kỹ nghệ hay là hóa chất chứa vinyl chlorine… Một số thuốc khi dùng quá liều có thể gây gan nhiễm mỡ như các thuốc là các vitamin tan trong dầu, nhất là vitamin A, thuốc nhóm glucocorticoid, thuốc chữa loạn nhịp tim… Một loại thuốc khác cũng gây tích tụ mỡ ở bụng và gan làm gan nhiễm mỡ là thuốc có chứa hoạt chất corticoid – thành phần trong các thuốc hỗ trợ cải thiện hen suyễn, khớp và các loại thuốc đông, nam dược không rõ nguồn gốc.
Triệu chứng gan nhiễm mỡ độ 1
Gan nhiễm mỡ cấp độ 1 là giai đoạn đầu tiên, nhẹ nhất của gan nhiễm mỡ và dễ chữa hơn so với gan nhiễm mỡ cấp độ 2 và 3. Tuy nhiên, gan nhiễm mỡ độ 1 phát triển khá âm thầm, các triệu chứng bệnh cũng không bộc lộ rõ ràng và rất dễ nhầm lẫn với các bệnh khác nên đôi khi bạn thường khó nhận biết.
Để phát hiện gan nhiễm mỡ độ 1 thường dựa vào các xét nghiệm y học. Mặc dù vậy, bạn hãy thử tự kiểm tra căn cứ vào các biểu hiện khi chức năng gan suy giảm dưới đây để suy đoán bệnh.
- Cơ thể thường xuyên mệt mỏi, thiếu năng lượng.
- Thường xuyên đau nhẹ, sốt nhẹ, khó chịu vùng hạ sườn phải.
- Chán ăn, ăn uống khó tiêu, luôn cảm giác thấy no và đầy bụng.
- Buồn nôn, nôn, nước tiểu sẫm màu.
- Vàng da, vàng mắt do nồng độ bilirubin trong máu tăng cao.
Kiểm tra chức năng gan sớm khi thường xuyên khó chịu đau vùng hạ sườn phải
Tốt nhất khi nghi ngờ mình có các vấn đề về gan hay sức khỏe, đừng chờ đợi xuất hiện các triệu chứng mà hãy đến các cơ sở y tế chuyên khoa thăm khám, kiểm tra chức năng gan sớm, vì bạn sẽ không thể nào biết mình có bị bệnh hay không nếu chưa đến khám tại chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác.
Gan nhiễm mỡ cấp độ 1 có nguy hiểm không?
Gan là một trong những cơ quan vô cùng quan trọng của cơ thể, đảm nhiệm rất nhiều chức năng khác nhau. Chính vì vậy những tổn thương ở gan sẽ làm ảnh hưởng đến hoạt động của nhiều cơ quan trong cơ thể cũng như sức khỏe của người bệnh. Trong 3 cấp độ, gan nhiễm mỡ độ 1 được xếp vào loại nhẹ nhất. Tuy nhiên, khả năng phát triển của bệnh và nguy cơ biến chứng sang viêm gan, xơ gan thậm chí là ung thư gan vẫn có thể xảy ra nếu bệnh không được can thiệp sớm.
Trong hầu hết các trường hợp, gan nhiễm mỡ cấp độ 1 phát triển âm thầm và không có triệu chứng rõ ràng nên thường bị bỏ qua. Khi ấy, nếu vẫn tiếp tục duy trì các thói quen như ăn quá nhiều đồ béo, ngọt, mặn, uống nhiều bia rượu, hút thuốc lá, thức khuya, lười vận động… sẽ làm tăng tích lũy mỡ trong gan, khiến bệnh tăng nặng.
Khi các tế bào gan bị mỡ bao phủ, các tế bào Kupffer (một loại đại thực bào nằm ở xoang gan, chuyên ăn virus, vi khuẩn, hồng cầu già chết… từ đó tạo phản ứng miễn dịch) bị kích hoạt quá mức để phản ứng lại với tình trạng này, làm giảm khả năng ly giải chất béo nhưng ngược lại, tăng phóng thích các chất gây viêm, trong đó có TNF-α khiến cho bệnh gan nhiễm mỡ càng thêm tăng nặng, đồng thời giải phóng TGF-β, Interleukin… là những chất làm tổn thương, hủy hoại các tế bào gan, gây bệnh viêm gan nhiễm mỡ, xơ gan. Và mọi chuyện bắt đầu khó khăn và phức tạp hơn từ đây. Theo dõi bài tiếp để biết cách đưa gan trở lại trạng thái bình thường gan khi mới chỉ mắc gan nhiễm mỡ độ 1 nhé!
Ngoài ra theo các chuyên gia thì gan nhiễm mỡ ngoài cấp độ 1, 2, 3 ra còn có thêm gan nhiễm mỡ cấp độ 4. Đó là cấp độ bệnh nặng khi đã biến chứng thành viêm gan, xơ gan, ung thư gan và bệnh rất khó điều trị.
Gan nhiễm mỡ cấp độ 1 có thể dẫn đến xơ gan
Cách chữa gan nhiễm mỡ độ 1
Bệnh gan nhiễm mỡ nói chung và gan nhiễm mỡ độ 1 nói riêng thường xuất phát từ thói quen sinh hoạt, ăn uống vận động gây ra và đến nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu nhưng có thể cải thiện tốt được.
Để đẩy lùi bệnh gan nhiễm mỡ, bạn và người thân cần phải quan tâm đến việc chăm sóc đến sức khỏe, thay đổi thói quen sinh hoạt cũ đã hành hạ lá gan của bạn trong suốt thời gian qua. Ở phần dưới, sẽ hướng dẫn cụ thể cho bạn.
Khi bị gan nhiễm mỡ độ 1, chắc chắn bạn đã tìm hiểu các loại thuốc, thảo dược để cải thiện rồi đúng không? Lời khuyên mới từ các nhà khoa học là bạn nên sử dụng thêm thảo dược đã được kiểm chứng là có khả năng kiểm soát tế bào Kupffer hoạt động quá mức giúp tăng ly giải mỡ trong gan, phục hồi vai trò của gan, hỗ trợ ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Hiện nay, tinh chất thiên nhiên Wasabia và S. Marianum được các nhà khoa học Mỹ nghiên cứu và chứng minh có tác dụng đặc hiệu lên tế bào Kupffer. Nghiên cứu cho thấy, sử dụng Wasabia và S. Marianum giúp hỗ trợ kiểm soát tế bào Kupffer, chỉ sau 24 giờ làm giảm trên 50% các chất gây viêm. Nhờ đó, hạn chế quá trình mỡ hóa tế bào gan, cải thiện mô học gan nhiễm mỡ và ngăn chặn diễn tiến thành viêm gan nhiễm mỡ, xơ gan, ung thư gan.
Hewel là sản phẩm có sự kết hợp 2 tinh chất Wasabia và S.Marianum thiên nhiên bằng cách áp dụng công nghệ tiên tiến, đảm bảo chất lượng và độ tinh khiết cao của tinh chất. Từ đó kiểm soát hoạt động tế bào Kupffer, giúp phòng và cải thiện các bệnh về gan mà người bệnh gan nhiễm mỡ nên tham khảo sử dụng để bảo vệ lá gan của mình.
Wasabi kết hợp S.Marianum giúp hỗ trợ kiểm soát tế bào Kupffer, tăng cường giải độc, chống động bảo vệ gan.
Bên cạnh việc lựa chọn đúng sản phẩm “nâng niu” lá gan đúng cách, bạn cũng cần lưu ý đến dinh dưỡng hằng ngày
Gan nhiễm mỡ độ 1 nên kiêng gì?
Một trong những nguyên nhân lớn dẫn đến gan nhiễm mỡ là do vấn đề ăn uống. Vì vậy, việc người bị gan nhiễm mỡ độ 1 nên kiêng những thực phẩm không tốt cho bệnh là điều hết sức cần thiết.

Rượu bia là một trong những tác nhân gây hại khiến gan bị tổn thương
Rượu bia và các chất kích thích
Là 2 thứ người mắc bệnh gan nhiễm mỡ cần phải tránh xa, ngay cả người khỏe mạnh cũng cần hạn chế sử dụng. Việc sử dụng rượu bia và các chất kích thích sẽ làm ức chế hoạt động của gan, đồng thời khiến gan phải hoạt động nhiều hơn để lọc thải chất độc, gan bị “tàn phá” một cách nhanh chóng hơn.
Thực phẩm nhiều mỡ, giàu cholesterol
Nhóm thực phẩm này khó tiêu hóa nên tạo áp lực cho gan trong quá trình chuyển hóa. Vì vậy, khi bị gan nhiễm mỡ độ 1 người bệnh nên hạn chế dùng lòng đỏ trứng, nội tạng động vật, da động vật, thức ăn nhanh, đồ ăn nhiều dầu mỡ để giảm áp lực cho gan trong quá trình tiêu hóa.
Thịt đỏ
Đây là nhóm thực phẩm chứa nhiều dinh dưỡng nhưng lại không được khuyến khích với bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ độ 1. Thịt đỏ chứa rất nhiều chất đạm làm tăng gánh nặng cho gan trong quá trình chuyển hóa, khiến cho mỡ tích tụ lại trong gan, việc kiểm soát lượng mỡ thừa càng gặp nhiều khó khăn hơn.
Gia vị cay nóng
như tiêu, ớt, gừng, tỏi nếu sử dụng quá nhiều sẽ làm hạn chế hoạt động của gan, do đó người bị gan nhiễm mỡ độ 1 cũng nên lưu ý hạn chế dùng để tránh làm cho tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn.
Gan nhiễm mỡ độ 1 nên ăn gì?
Gan nhiễm mỡ là căn bệnh có quan hệ mật thiết với chế độ dinh dưỡng. Bởi vậy, điều trị gan nhiễm mỡ độ 1 cần có một thực đơn ăn uống lành mạnh, khoa học sẽ có tác động lớn lên quá trình chữa bệnh.
1. Sử dụng dầu thực vật
Khi bị gan nhiễm mỡ độ 1, bạn nên hạn chế chế biến thức ăn nhiều dầu mỡ và sử dụng dầu ăn có nguồn gốc thực vật chứa axit béo không no để hạn chế cholesterol trong cơ thể như dầu oliu, dầu hạt cải,…
2. Ăn nhiều rau xanh và hoa quả tươi
Trong rau xanh và hoa quả chứa nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất không chỉ tốt cho cơ thể mà còn giúp giảm lượng mỡ thừa trong gan, phục hồi chức năng gan rất tốt. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên bạn nên thường xuyên dùng nhiều các loại rau củ quả và trái cây như: xà lách, rau cần tây, rau chùm ngây, mướp đắng, rau muống, bông cải xanh, chanh, táo, bưởi, bơ, đu đủ…

Gan nhiễm mỡ độ 1 nên ăn nhiều rau xanh và hoa quả tươi
3. Cá tươi
Cá chứa ít chất béo mà vẫn đảm bảo lượng dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, đây được xem là sự lựa chọn đúng đắn cho người bệnh bị gan nhiễm mỡ độ 1.
VI. Lời khuyên cho người gan nhiễm mỡ độ 1
- Với bệnh gan nhiễm mỡ độ 1 ngoài chế độ ăn uống khoa học thì việc ăn cũng cần điều chỉnh hợp lý, cần ăn đúng giờ, cân đối lượng thức ăn trong mỗi bữa, không nên ăn quá nhiều. Hạn chế hoặc bỏ hẳn việc dùng bia rượu, thuốc lá.
- Người bệnh cũng nên tạo lập một lối sống lành mạnh, cân đối giờ giấc làm việc nghỉ ngơi một cách điều độ. Tránh làm việc quá căng thẳng, áp lực, không thức khuya. Nên ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi ngày để lá gan có cơ hội nghỉ ngơi và phục hồi.
- Theo dõi và tái khám định kỳ (6 tháng/ lần) để nắm được tình trạng đường huyết, mỡ trong máu và gan.
- Nên giảm cân, giữ cho cân nặng luôn ở mức hợp lý, phù hợp với từng thể trạng.
- Vận động, tập thể dục thể thao vừa sức, mỗi ngày, tránh tập luyện quá sức gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Các môn thể thao mà người bệnh gan nhiễm mỡ độ 1 có thể lựa chọn như Yoga, chạy bộ, đạp xe sẽ rất tốt cho việc tuần hoàn máu, chuyển hóa các chất trong gan.
Ở trên là những thông tin chia sẻ về bệnh gan nhiễm mỡ độ 1 nhưng tình hình bệnh của bạn có “xoay chuyển” hay không, phụ thuộc vào “hành động” của chính bạn trước bệnh tình của mình!